Jakość powietrza, zwłaszcza szczególnie groźny smog, stanowi jedno z największych wyzwań początku XXI wieku. Gdy powietrze jest brudne, a zawartość szkodliwych substancji przekracza normy, lepiej ograniczyć wychodzenie z domu, a już na pewno przełożyć na inny czas wszelką większą aktywność fizyczną i treningi.
Jeśli chcemy wiedzieć, jak czyste jest powietrze wokół nas, a sezon grzewczy jest czasem, kiedy szczególnie dużo zanieczyszczeń z kominów jest emitowanych do atmosfery, warto skorzystać z dobrodziejstw techniki. Dostępnych jest wiele różnych aplikacji, które dokładnie pokażą nam parametry powietrza zmierzone przez najbliższą nam stację monitorującą (a takich są w Polsce tysiące), co pozwoli ocenić jakość tego, czym oddychamy w naszej bezpośredniej okolicy.
Co to jest smog?
Nazwa wzięła się z połączenia dwóch angielskich słów – smoke, czyli dym oraz fog, co oznacza mgłę i faktycznie oddaje naturę zjawiska. Jest to bowiem zawiesina zanieczyszczeń unosząca się w powietrzu, właśnie niczym gęsta mgła. Szczególnie mocno zjawisko to dawało się we znaki ludności XIX wiecznego Londynu, gdzie setki tysięcy mieszkańców do ogrzewania domów używało węglowych pieców, czego efektem było powstawanie gęstego smogu (stanowiącego później tło wielu powieści). Dziś jest zresztą posobnie, zwłaszcza u nas, w Polsce, gdzie pieców nadal nie brakuje, a zanieczyszczenia potrafią być bardzo dokuczliwe.
Krótko mówiąc, smog to zanieczyszczenie powietrza produktami spalania (z pieców grzewczych, ale też i np. aut, maszyn z silnikami spalinowymi), przede wszystkim dwutlenkami siarki, tlenki węgla i azotu, wszelkiego rodzaju groźnymi pyłami, z których najgorsze skutki mogą powodować te najdrobniejsze (frakcja PM2.5), gdyż łatwo przenikają do płuc, uszkadzając je.
Jaki informacje znajdziemy w aplikacjach monitorujących zanieczyszczenie powietrza?
Aplikacje pokazują dane monitorowane przez stacje znajdujące się w wielu punktach kraju (większość aplikacji radzi też sobie ze zbieraniem danych, gdy jesteśmy za granicą). Do najważniejszych wskaźników należą:
Zapylenie powietrza pyłami PM10 – mają one wpływ na wzmocnienie objawów alergicznych, wzmagają istniejące choroby układu oddechowego.
Zapylenie PM10 – obecność tych pyłów w powietrzu jest szczególnie groźna, przede wszystkim ze względu na ich wpływ na procesy kancerogenne (powstawanie nowotworów płuc).
CO, czyli tlenek węgla (czad). To ukryty zabójca – nie ma zapachu, jednak może udusić, zwłaszcza w zamkniętym pomieszczeniu. Na otwartym terenie jego stężenie będzie mniejsze, ale dłuższa ekspozycja także może doprowadzić do zawrotów głowy.
Ozon – jego obecność w powietrzu wywołuje kaszel, bóle głowy, podrażnia błony śluzowe.
SO2 – dwutlenek siarki, który podrażnia układ oddechowy.
C6H6 – czyli benzen, który jest substancją silnie toksyczną, o działaniu rakotwórczym, co ważne może być też wchłaniany przez skórę.
NO2 – dwutlenek azotu, który może być szczególnie dokuczliwy dla osób z astmą, a pozostałym wystawionym na ekspozycję obniży odporność na infekcje.
Jakie są najlepsze aplikacje informujące o smogu?
Zanim wymienię listę najlepszych aplikacji do monitorowania smogu, warto jeszcze raz podkreślić, że nie mierzą one same zanieczyszczeń – zresztą smartfony nie mają takich czujników. Są agregatorami danych ze stacji badawczych rozmieszczonych w naszym sąsiedztwie. Jeśli więc do takiej stacji mamy daleko (np. kilkanaście kilometrów) to wartość takiego pomiaru będzie dla nas miała pewną wartość orientacyjną, jednak parametry powietrza w bezpośredniej bliskości mogą być nieco inne.
Jakość powietrza w Polsce
Jest to oficjalna aplikacja Głównego Inspektoratu Ochrony środowiska. Aplikacja prezentuje dane tylko z państwowych stacji pomiarowych. Aktualne są prezentowane w postaci kafelków, historyczne na wykresach. Stacje można wyszukać ręcznie lub wskazać na mapie.
Aplikacja Jakość Powietrza w Polsce - interfejs
Kanarek
Jedna z najlepszych dostępnych aplikacji do monitoringu czystości powietrza, stworzona w Polsce. Pokazuje najważniejsze parametry zanieczyszczeń, a do tego czerpie dane z bardzo dużej ilości punktów, w tym z sieci państwowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, w sumie z ponad 3000 stacji pomiarowych gęsto pokrywających kraj. Dane możemy przeglądać na mapach, ale też po precyzyjnym wyborze miejsca zamieszkania. Ważną cechą aplikacji jest emitowanie alarmów smogowych, co ostrzeże użytkownika przed powietrzem kiepskiej jakości w jego okolicy w danym dniu. Pozwoli to uniknąć przykrych konsekwencji zetknięcia z zanieczyszczeniami. Aplikacja udostępnia widżet na ekran startowy telefonu.
Aplikacja Kanarek - interfejs
Airly
To z kolei jedna z najpopularniejszych aplikacji do monitoringu jakości powietrza. To, co ją wyróżnia, to sieć własnych punktów pomiarowych oraz tworzenie prognoz zanieczyszczeń na następne 24 godziny. Przyda się to szczególnie osobom planującym spacer lub trening na otwartym powietrzu. W ładnej graficznie intuicyjnej aplikacji zobaczymy zaawansowane dane na temat jakości powietrza i wszelkich ewentualnych zanieczyszczeń. Dzięki programikowi każdy posiadacz wie, czym oddycha na zewnątrz. Program ma też wersję na zegarki Apple Watch.
Airly - łatwy monitoring jakości powietrza
Plume
Kolejna aplikacja do monitoringu jakości powietrza. Działa na całym świecie i co ważne, potrafi alarmować o wysokich stanach zanieczyszczenia pyłami oraz szkodliwymi substancjami. Wyświetla uproszczony indeks jakości powietrza, który pozwala na szybko, bez wnikania w szczegółowe dane zorientować się jak wygląda bieżąca sytuacja. Wyróżnikiem jest także tworzenie prognoz zanieczyszczeń nawet na 4 dni do przodu oraz możliwość skonfigurowania ważnych powiadomień. Możemy też z jej pomocą sprawdzić archiwalne dane (do 6 miesięcy), co przyda się, gdy np. kupujemy mieszkanie i chcemy sprawdzić, czy znajduje się w okolicy z czystym powietrzem.
Plume - aplikacja, w której sprawdzimy też historię zanieczyszczeń
AQI (Air Quality Index)
Jedna z popularniejszych na świecie aplikacji do sprawdzania indeksu czystości powietrza (stworzona w Indiach). Pokazuje wszystkie podstawowe dane, a więc zapylenie, obecność dwutlenku siarki, czadu. Posiada bogatą bazę punktów pomiarowych, w tym z Polski, ale szczególnie przyda się podczas wyjazdów zagranicznych, gdyż zasięgiem obejmuje większość lokalizacji na świecie, zwłaszcza tych atrakcyjnych turystycznie. Aplikacja wyświetla też porady zdrowotne, pozwala na udostępnianie danych w mediach społecznościowych, podaje także przydatne dane o hałasie, temperaturze, a nawet lokalnej wilgotności powietrza.
AQI - aplikacja do monitorowania jakości powietrza na świecie
Podsumowanie
Smog to zjawisko, które ma negatywny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko. Powstaje w wyniku zanieczyszczenia powietrza przez spaliny samochodowe, przemysł, ogrzewanie domów i inne źródła emisji i może powodować podrażnienie dróg oddechowych, astmę, choroby układu krążenia i nowotwory. Aplikacje do monitorowania smogu to narzędzia, które pozwalają sprawdzić aktualny poziom zanieczyszczenia powietrza w danym miejscu lub regionie, dlatego mogą pomóc w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących aktywności na świeżym powietrzu, wyboru środków transportu lub działań zmierzających do ochrony naszego zdrowia. Aplikacje do monitorowania smogu mają jeszcze jedną zaletę, zwiększają świadomość społeczną na temat problemu zanieczyszczeń środowiskowych i przez to mogą zachęcać do działań na rzecz poprawy jakości powietrza.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE