Strona główna / Co kupić? / Elektronika użytkowa / Listwy przepięciowe. Dlaczego są tak ważne?

Listwy przepięciowe. Dlaczego są tak ważne?

Elektronika użytkowa 20.07.2023

Elektryczny i elektroniczny sprzęt domowy jest niezwykle wrażliwy na nagłe skoki napięcia. Zniszczenia, które może to spowodować, często będą oznaczać konieczność wymiany uszkodzonego urządzenia na nowe. By uniknąć ryzyka, trzeba się koniecznie wyposażyć w dobrej jakości listwę antyprzepięciową – zarówno przy podłączaniu komputera, jak i sprzętu RTV oraz AGD.

Tagi:

Jednym z głównych przyczyn przepięć są burze, ale też awarie sieci

Dobra listwa antyprzepięciowa zabezpieczy zarówno komputer, jak i telewizor przed skutkami skoków napięcia, które do urządzenia dociera z gniazdka elektrycznego. Na zjawiska przepięć jesteśmy narażeni najczęściej w trakcie burz, ale nie tylko. Zdarza się, że fluktuacje w sieci energetycznej następują nagle bez żadnej przyczyny, lub na przykład po włączeniu zasilania po wcześniejszej awarii.

Czym dokładnie jest listwa przepięciowa?

Jest to rodzaj listwy zasilającej (którą przypomina zwykle z wyglądu), jednak w odróżnieniu od zwykłej listwy, posiada kilka istotnych zabezpieczeń chroniących podłączone urządzenia przed skokami napięcia. Zasada działania jest prosta – w momencie wykrycia przyrostu napięcia ponad normę, taka listwa automatycznie odcina dopływ prądu, chroniąc podłączony sprzęt przed „spaleniem”.

HSK DATA Acar F5

Prosta listwa warystorowa w obudowie ognioodpornej. 5 gniazdek i aż 10 lat gwarancji. Cena ok. 50 zł

Warto mieć na uwadze fakt, że zjawiska przepięć są niezwykle groźne i choć nie spotkamy ich często, to mogą mieć opłakane skutki. Normalnie napięcie prądu w gniazdku wynosi ok. 230 V, mogą zdarzać się wahania o kilka V w jedna lub drugą stronę i urządzenia domowe są w stanie takie drobne zmiany wytrzymać. Niestety zdarza się, zwłaszcza po awarii sieci lub w czasie burzy, że do gniazdek przez chwilę płynie prąd o natężeniu nawet rzędu tysięcy V, czego – nawet jeśli trwa to zaledwie chwilę – domowy sprzęt może w większości przypadków nie przetrzymać.

Rodzaje listew zasilających i przepięciowych

Warto mieć świadomość, że nie każda wyglądająca na przepięciową listwa jest dokładnie tym produktem, który powinniśmy mieć u siebie w domu. W sprzedaży jest bowiem kilak rodzajów urządzeń do różnych zastosowań, które niekoniecznie sprawdzą się akurat u nas. Najlepsze do ochrony przed przepięciami będą listwy:

Antyprzepięciowa z warystorem, czyli taka, która w momencie awarii jest w stanie dzięki warystorowi pochłonąć nadwyżkowe napięcie i odłączyć sprzęt od zasilania. Taka listwa jest w stanie zniwelować skutki dużego skoku napięcia i zrobi to błyskawicznie.
Listwa z diodami transilowymi – równie szybka i skuteczna co listwa warystorowa. Diody tego typu mają bardzo krótki czas reakcji, co skutecznie zabezpiecza domowe sprzęty przed zniszczeniem.
Nieco słabszą ochronę dają listwy wyposażone w bezpieczniki topikowe. Jak sama nazwa wskazuje, w momencie napływu prądu o ponadnormatywnym natężeniu bezpieczniki te stapiają się i odcinają dopływ energii.
Osobną kategorię stanowią tzw. listwy filtrujące. Ich działanie w zasadzie nie odbiega od tego, co oferuje zwykły przedłużacz, z tym wyjątkiem, że potrafią odłączyć z sieci uszkodzone urządzenia, tak by nie tworzyły one zakłóceń jej pracy.

Dobrze działająca listwa przepięciowa zapewnia posiadanym w domu urządzeniom wysoki stopień ochrony. Urządzenia z warystorem lub diodami transilowymi potrafią szybko i skutecznie reagować na skoki napięcia w sieci. Najważniejsze przy wyborze odpowiedniej listwy jest to, by nie pomylić urządzenia przepięciowego z filtrującym. Wyglądają podobnie, a pełnią trochę inne funkcje. Listwa filtrująca w zasadzie nie ochroni sprzętu przed skokami napięcia w gniazdkach, ale za to odetnie od reszty sieci urządzenia uszkodzone, które także mogą negatywnie wpływać na funkcjonowanie innych podłączonych sprzętów.

Brennenstuhl Super Solid Line

Listwa z 8 gniazdkami, z zabezpieczeniem przed dziećmi, możliwość montażu w meblach i na ścianie. Cena ok. 100 zł

Na co zwrócić uwagę przy zakupie listwy przepięciowej?

Każda dostępna w sklepie listwa posiada szereg ważnych parametrów, które wpływają na późniejszą jakość jej pracy. Najważniejsze z nich to:

zdolność pochłaniania nadmiarowej energii, rozsądne minimum to 400 J,
czas reakcji – w nanosekundach, im krótszy, tym lepiej, najskuteczniejsze w tym zakresie będą listwy z diodami transilowymi,
maksymalny prąd impulsu – najlepsze będą listwy antyprzepięciowe, które są w stanie wytrzymać działanie przynajmniej 6,5 kiloamperów (kA),
dopuszczalne obciążenie – im większe (w Watach), tym lepiej, zwłaszcza że do takiej listwy podłączamy zwykle więcej niż jedno urządzenie i dobrze jest wtedy, kiedy zarówno komputer, jak i monitory czy drukarki także są chronione przed skutkami przepięć,
filtry RFI/EMI – zabezpieczenia niwelujące zakłócenia powstałe w wyniku działania fal elektromagnetycznych bądź radiowych,
ilość dostępnych gniazd – większość dostępnych listew pozwala na podłączenie do 5-6 urządzeń, są jednak takie, które posiadają nawet 12 gniazd zasilających,
wbudowany wyłącznik, który pozwala na samodzielne odcięcie zasilania w razie potrzeby,
zabezpieczenia przed dziećmi – zwykle są to specjalne osłonki w gniazdkach, które nie pozwalają na włożenie do „dziurek” żadnych przedmiotów, chroni to przed przypadkowym porażeniem prądem,
warto też zwrócić na jakość wykonania samej listwy – im lepsze materiały, większa sztywność, tym lepiej.

Ever Office Plus

Zestaw 2, połączonych listew zasilających z (w sumie) 7 gniazdkami + dwa gniazda USB do ładowania smartfonów/tabletów. Cena ok. 150 zł

Czy warto zainwestować w listwę przepięciową?

Zdecydowanie tak, zwłaszcza że nie są to urządzenia drogie. Ceny markowych listew wyposażonych w najnowsze zabezpieczenia często nie przekraczają 100 zł. W porównaniu do wartości chronionego sprzętu jest to drobny ułamek, a może zapewnić mu pełne bezpieczeństwo, a samemu właścicielowi spokój.

Jak przyspieszyć komputer bez wydawania pieniędzy? Proste sposoby Elektronika w trakcie burzy. Czy trzeba wyjmować wtyczki z gniazdek?

Ochrona przepięciowa to sprawa kluczowa zwłaszcza w delikatnym sprzęcie elektronicznym bardzo podatnym na zakłócenia – komputery, laptopy, ale też telewizory, a nawet lodówki czy inny, mniejszy sprzęt AGD. Stosowanie listew chroni urządzenia przed skutkami awarii sieci i zjawisk atmosferycznych, z tego też powodu nie warto na nich oszczędzać.

Tomasz Sławiński

Strona 1 z 1

Wejdź na FORUM!