Środa , 24 Kwiecień 2024

Projektory multimedialne. Czy mogą zastąpić telewizor?

   26.02.2024
Projektor cyfrowy to doskonała alternatywa dla dużego telewizora. Współczesne urządzenia tego typu oferują jakość obrazu zbliżoną do najlepszych ekranów (a czasem nawet lepszą), a jednocześnie dają cześć coś, czego żaden telewizor nie posiada: pełną mobilność. W tym tekście omówimy dominujące na rynku technologie oraz sprawdzimy wady i zalety tego typu urządzenia.
Rzutniki cyfrowe - przydatne urządzenie, czy zbędny gadżet? Fot. Unsplash

W ostatnich latach bardzo staniaÅ‚y duże telewizory, które majÄ… przekÄ…tne ekranu ponad 60 cali. WedÅ‚ug niektórych analityków i użytkowników pod dużym znakiem zapytania postawiÅ‚o to przydatność projektorów multimedialnych, które kiedyÅ› byÅ‚y jedynym rozwiÄ…zaniem dla osób chcÄ…cych posiadać duży, wrÄ™cz kinowy obraz podczas wyÅ›wietlania ulubionych programów, filmów lub na przykÅ‚ad w trakcie firmowej prezentacji. Projektory multimedialne majÄ… jednak ważnÄ… cechÄ™, która wyróżnia je na tle innych urzÄ…dzeÅ„ do wyÅ›wietlania obrazu – sÄ… stosunkowo maÅ‚e, wiÄ™c można je Å‚atwo przenieść, „zabierajÄ…c” obraz ze sobÄ….

O ile dużego 60 czy 70 calowego telewizora nie przeniesiemy tak Å‚atwo z pomieszczenia do pomieszczenia, czy nie zabierzemy ze sobÄ… na wakacje, tak projektor z Å‚atwoÅ›ciÄ… spakujemy do plecaka i weźmiemy go w dowolne miejsce. Jedyne, co bÄ™dzie nam potrzebne, to przenoÅ›ny rozwijany ekran lub po prostu kawaÅ‚ek biaÅ‚ej Å›ciany, na której wyÅ›wietlimy obraz.

Owa mobilność powoduje, że projektory multimedialne sÄ… nadal bardzo atrakcyjnymi urzÄ…dzeniami, które każdemu użytkownikowi dajÄ… wiele możliwoÅ›ci.

Warto też pamiętać, że przy rozdzielczościach powyżej 80-100 cali zakup projektora multimedialnego będzie jednak cały czas dużo tańszą opcją niż kupno odpowiednio dużego telewizora.

Typy projektorów multimedialnych

Choć prawie wszystkie projektory dostÄ™pne w sklepach wyglÄ…dajÄ… podobnie do siebie, stosowane sÄ… w nich zupeÅ‚nie różne technologie. W tej chwili w sklepach znajdziemy przede wszystkim trzy podstawowe:

  • projektory DLP
  • projektory LED
  • projektory laserowe

To, co odróżni je już na pierwszy rzut oka, to bÄ™dzie ich bardzo zróżnicowana cena. NajtaÅ„sze (choć nie zawsze, do czego przejdÄ™ poniżej) bÄ™dÄ… projektory DLP, w Å›rednich cenach znajdziemy projektory LED, natomiast zdecydowanie najbardziej kosztowne pozostajÄ… projektory laserowe, które sÄ… jednoczeÅ›nie najbardziej zaawansowane technologicznie. Co je różni miÄ™dzy sobÄ…? WyjaÅ›niam w dalszej części artykuÅ‚u.

Projektory DLP

Projektory DLP to najstarsza obecnie, jednak ciÄ…gle najczęściej wystÄ™pujÄ…ca w sklepach konstrukcja. UrzÄ…dzenia tego typu sÄ… zwyczajowo nazywane lampowymi. Sama nazwa DLP to akronim od angielskiego Digital Light Processing, czyli dosÅ‚ownie „cyfrowe przetwarzanie Å›wiatÅ‚a”. W takim projektorze Å›wiatÅ‚o emitowane przez bardzo silnÄ… lampÄ™ jest wstÄ™pnie skupiane przez soczewkÄ™ na specjalnym filtrze (kole kolorów), który rozdziela je na podstawowe barwy. NastÄ™pnie wiÄ…zka zostaje przesÅ‚ana do ukÅ‚adu DMD (Digital Micromirror Device), czyli systemu elektromechanicznych mikroluster scalajÄ…cego Å›wiatÅ‚o i odbijajÄ…cego je do obiektywu.

Budowa tego typu projektora jest niezwykle skomplikowana — w zależnoÅ›ci od tego, jak dużej rozdzielczoÅ›ci obraz jest emitowany, liczba luster może wynosić od 500 tys. do nawet kilku milionów, co wiÄ™cej, sÄ… one w ciÄ…gÅ‚ym ruchu — jedno mikrolustro odpowiada bowiem za jeden piksel na ekranie.

WczeÅ›niej wspomniaÅ‚em, że projektory DLP bÄ™dÄ… najtaÅ„sze w sklepie i jest to w wiÄ™kszoÅ›ci przypadków fakt. WÅ‚aÅ›ciwie wszystkie budżetowe urzÄ…dzenia kosztujÄ…ce poniżej kilku tys. zÅ‚ bÄ™dÄ… wykonane w tej technologii. W sprzedaży znajdziemy jednak też rzutniki i DLP kosztujÄ…ce nawet kilkanaÅ›cie czy kilkadziesiÄ…t tysiÄ™cy zÅ‚. BÄ™dÄ… to jednak urzÄ…dzenia oferujÄ…ce ogromne rozdzielczoÅ›ci (np. 4K) i dodatkowe funkcje. Mimo tego, że jest to technologia najstarsza, to caÅ‚y czas oferuje szereg niezaprzeczalnych zalet.

Zalety projektorów lampowych

  • doskonale odwzorowanie kolorów i czerni,
  • wysoki kontrast,
  • doskonaÅ‚a jasność,
  • brak problemu „wypalonych pikseli”, mikrolustra sÄ… niezwykle trwaÅ‚e,
  • jednolity obraz (brak pikselizacji).

Wady projektorów lampowych

  • natywna obsÅ‚uga jedynie mniejszych rozdzielczoÅ›ci, sÄ… oczywiÅ›cie projektory 2K lub 4K, jednak potrzebujÄ… one zaawansowanej maszynerii do skalowania obrazu, co przekÅ‚ada siÄ™ na wzrost ich ceny,
  • możliwość wystÄ…pienia efektu tÄ™czy,
  • konieczność „rozgrzania” lampy do pracy,
  • szybsze zużywanie siÄ™ lamp – przeciÄ™tna dÅ‚ugość pracy oscyluje tu wokóÅ‚ kilku tysiÄ™cy godzin, warto jednak wspomnieć, że w wiÄ™kszoÅ›ci tego typu projektorów lampÄ™ można wymienić „po kosztach”, a wiÄ™c znacznie taniej niż pÅ‚acÄ…c za nowy projektor.

Projektory LED

Projektory LED, choć zewnÄ™trznie bardzo podobne do tych DLP (przy czym najczęściej mniejsze) dziaÅ‚ajÄ… na zupeÅ‚nie innej zasadzie: finalny obraz otrzymywany jest w nich dziÄ™ki zastosowaniu elektroluminescencyjnych diod LED (z ang. light-emitting diode). W urzÄ…dzeniu tego typu znajduje siÄ™ w użyciu wielka ilość ciekÅ‚ych krysztaÅ‚ów, które pod wpÅ‚ywem indukowanej przez źródÅ‚o Å›wiatÅ‚a energii elektrycznej ulegajÄ… polaryzacji. Dalej dziaÅ‚a proste prawo fizyki — spolaryzowane krysztaÅ‚ki przepuszczajÄ… Å›wiatÅ‚o wiÄ…zek barwnych o okreÅ›lonym widmie (barwie). Dalej jest wysyÅ‚ane do obiektywu i „na ekran”.

Technologia LED, choć nadal skomplikowana, przyczyniÅ‚a siÄ™ do znacznego zminiaturyzowane rzutników. Z tego też powodu jest czÄ™sto wykorzystywana w projektorach miniaturowych.

Zalety projektorów LED

  • natywna obsÅ‚uga wysokich rozdzielczoÅ›ci (Full HD, 2K, 4K) w niższych niż w DLP cenach,
  • brak efektu tÄ™czy,
  • możliwość miniaturyzacji,
  • wyższa niż w przypadku DLP żywotność ukÅ‚adu wyÅ›wietlajÄ…cego.

Wady projektorów LED

  • gorsze niż w DLP odwzorowanie czerni,
  • sÅ‚absza maksymalna jasność i kontrast,
  • mogÄ…cy wystÄ…pić problem wypalonych pikseli,
  • jeÅ›li rzutnik bÄ™dzie zbyt daleko oddalony od ekranu, może być wyraźnie widać pojedyncze piksele.

Projektory laserowe

Projektory laserowe, które sÄ… konstrukcjami najnowszej generacji, do dziaÅ‚ania – jak sama nazwa wskazuje, używajÄ… projekcji laserowej. Lasery projektorów dziaÅ‚ajÄ… w ten sposób, że prÄ…d elektryczny wzbudza elektrony wewnÄ…trz atomów okreÅ›lonych gazów, szkieÅ‚ lub krysztaÅ‚ów. NastÄ™pnie owe wzbudzone elektrony przemieszczajÄ… siÄ™ z niskiej do wysokiej orbity wokóÅ‚ jÄ…dra atomu. Kiedy elektrony powrócÄ… do swojego normalnego stanu, emitujÄ… fotony Å›wiatÅ‚a, które nastÄ™pnie sÄ… emitowane „na ekran” w postaci konkretnego obrazu.

Rzutnik laserowy

Rzutnik laserowy umożliwiający wyświetlanie bezpośrednio spod ekranu

Tak jak w przypadku projektorów lampowych, Å›wiatÅ‚a lasera przechodzÄ… przez zestaw luster i chipów mikrolustrzanych, aż dotrÄ… do ostatniej soczewki projekcyjnej.

Zalety projektorów laserowych

  • najwiÄ™kszÄ… zaletÄ… projektorów laserowych jest ich trwaÅ‚ość, mogÄ… pracować kilkadziesiÄ…t tysiÄ™cy godzin bez awarii źródÅ‚a Å›wiatÅ‚a, przykÅ‚adowo przy oglÄ…daniu filmów kilka godzin dziennie taki rzutnik powinien dziaÅ‚ać bezawaryjnie nawet kilkadziesiÄ…t lat (w przypadku DLP to maksymalnie kilka lat),
  • oferujÄ… najlepszÄ… jasność,
  • sÄ… natychmiast gotowe do pracy (lampa nie musi siÄ™ nagrzewać)

Wady projektorów laserowych

  • wysoka cena,
  • brak możliwoÅ›ci wymiany samego źródÅ‚a Å›wiatÅ‚a.

Na co jeszcze zwrócić uwagÄ™ przy zakupie projektora?

Jednym z kluczowych parametrów każdego projektora jest jego jasność. Te o sÅ‚abszej emisji Å›wiatÅ‚a sprawdzÄ… siÄ™ jedynie w pomieszczeniach zaciemnionych i podczas projekcji późnym wieczorem lub nocÄ…. Z kolei urzÄ…dzenia z bardzo jasnymi emiterami Å›wiatÅ‚a spokojnie poradzÄ… sobie z czytelnym wyÅ›wietlaniem nawet w sÅ‚oneczny dzieÅ„. Jak to siÄ™ przekÅ‚ada na parametry?

Projektory o najmniejszej jasnoÅ›ci to takie, które sprawdzÄ… siÄ™ w czasie użytkowania jedynie w ciemnoÅ›ci – w pokoju z nieprzeÅ›witujÄ…cymi roletami zaciemniajÄ…cymi lub po prostu po zmierzchu:

  • jasność poniżej 1900 ANSI Lumen.

Projektory o Å›redniej jasnoÅ›ci – bÄ™dÄ… odpowiednie dla użytkowników pragnÄ…cych ich używać w częściowo zaciemnionych pomieszczeniach – chociażby z oknami zasÅ‚oniÄ™tymi zwykÅ‚ymi roletami lub w cieniu:

  • jasność  2000–3000 ANSI Lumen.

Projektory o najwyższej jasnoÅ›ci. SÄ… to urzÄ…dzenia idealne do użytku w peÅ‚nym oÅ›wietleniu zarówno sÅ‚onecznym, jak i przy wÅ‚Ä…czonych lampach:

  • jasność powyżej 3000–5000 ANSI Lumen.

WażnÄ… cechÄ… każdego projektora bÄ™dzie też jego rozdzielczość. To od niej zależy, jak dokÅ‚adny i wyrazisty obraz bÄ™dziemy oglÄ…dać. RozdzielczoÅ›ci HD, SVGA, XGA, WXGA sÄ… polecane do użytkowania biurowego – zwÅ‚aszcza jeÅ›li zamierzamy z ich pomocÄ… pokazywać jedynie tekst lub proste obrazy.

JeÅ›li natomiast projektora potrzebujemy do wyÅ›wietlania filmów, gier lub zÅ‚ożonych prezentacji, najlepsze bÄ™dÄ… urzÄ…dzenia o rozdzielczoÅ›ciach Full HD, WUXGA, 4K, choć te bÄ™dÄ… oczywiÅ›cie sporo droższe.

W zależnoÅ›ci od przeznaczenia konieczne jest zwrócenie uwagi na to, jakÄ… maksymalnÄ… wielkość rzutowanego obrazu oferuje projektor. JeÅ›li zależy nam na efekcie kinowym, sprawdzÄ… siÄ™ rzutniki 200-300 calowe. Najmniejsze rzutniki "mini" wyÅ›wietlÄ… obraz rzÄ™du 30 cali.

Przy zakupie warto też zwrócić uwagÄ™ na kontrast oferowany przez urzÄ…dzenie. Najlepsze bÄ™dÄ… te z kontrastem równym lub wyższym niż 20 000:1.

Funkcje dodatkowe

WspóÅ‚czesne zaawansowane projektory posiadajÄ… wiele funkcji dodatkowych. Niektóre skierowane sÄ… na przykÅ‚ad dla graczy komputerowych. Taki „gamingowy” projektor ma niski czas reakcji i lepsze nasycenie kolorów – pozwala to lepiej docenić walory wirtualnej rozgrywki.

SÄ… projektory wyposażone w specjalne czujniki grawitacyjne, które potrafiÄ… ocenić nachylenie urzÄ…dzenia i zlikwidować automatycznie efekt trapezu, jaki wystÄ™puje, jeÅ›li rzutujemy obraz pod nieodpowiednim kÄ…tem. Z kolei inne urzÄ…dzenia pozwalajÄ… na wykonanie manualnej korekty tego znieksztaÅ‚cenia (lub nie pozwalajÄ… wcale, co wymaga precyzyjnego umiejscowienia rzutnika przed seansem).

CechÄ…, na którÄ… warto zwrócić przed zakupem projektora, jest też minimalna odlegÅ‚ość, w jakiej może siÄ™ on znajdować od ekranu podczas wyÅ›wietlania. JeÅ›li dysponujemy niewielkim pomieszczeniem, a chcemy wyÅ›wietlać obraz o dużej przekÄ…tnej. Lepiej wybrać urzÄ…dzenia, które pozwalajÄ… na wyÅ›wietlanie z bliska. Część projektorów, zwÅ‚aszcza tych laserowych, pozwala nawet na wyÅ›wietlanie bezpoÅ›rednio spod (lub nad) ekranu.

Tomasz Sławiński

 

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane