Dotychczas w naszych domach dominowały instalacje statyczne – z jedną barwą źródeł światła, bez możliwości regulacji. Powoli będzie się to zmieniać, gdyż technika umożliwia sterowanie oświetleniem tak samo, jak każdym innym elektronicznym urządzeniem w domu. Nowe rodzaje energooszczędnych lamp, diody LED, sterowanie za pomocą elektronicznych chipów dają zupełnie nowe możliwości domowemu oświetleniu.
Czym jest inteligentne oświetlenie?
W maksymalnym skrócie, inteligentne oświetlenie, to system źródeł światła (żarówek, świetlówek, pasków z diodami LED), którymi możemy sterować za pomocą pilota lub po prostu dedykowanej aplikacji w smartfonie. Jedną z kluczowych cech domowego systemu inteligentnego oświetlenia jest to, że możemy cały czas rozbudowywać jego zasięg. Możemy wystartować od kilku lamp czy np. paska LED i stopniowo dodawać do „sieci” kolejne źródła oświetlenia.
By uruchomić inteligentną sieć oświetleniową w domu, nie trzeba przebudowywać instalacji elektrycznej, chyba że chcemy zamontować oświetlenie w miejscach, w których go dotychczas nie było. Wystarczy zakupić inteligentne źródła światła (specjalne żarówki, świetlówki itp.) wraz ze specjalnym urządzeniem – tzw. mostkiem, który będzie sterował pracą poszczególnych lamp (a my z poziomu aplikacji będziemy kontrolować całość). Niektóre prostsze zestawy nie wymagają mostka — każdą lampę można połączyć bezpośrednio z aplikacją.
W sklepach można obecnie znaleźć tzw. zestawy startowe co najmniej kilku producentów, na które składa się kilka świetlówek plus właśnie zbiorcze urządzenie sterujące (ów mostek) oraz aplikacja, którą pobieramy na smartfona ze strony producenta. Takie zestawy nazywają się startowymi, gdyż możemy je już sami rozbudować o nowe źródła światła (z czasem dokupić kolejne elementy).
WiZ Colors RGB LED WiZ35 TR S — zestaw 2 żarówek RGB + pilot (łączność Wi-Fi, sterowanie także aplikacją). Cena ok. 220 zł
Inteligentny sprzęt oświetleniowy
W ramach smart-instalacji oświetleniowej możemy korzystać z bardzo różnych źródeł światła. Są to:
- Inteligentne żarówki, które żarówkami są tylko z nazwy, gdyż jest to nowoczesne, energooszczędne oświetlenie oparte najczęściej o diody LED, co ważne pasują one do klasycznych oprawek, nie wymagają więc dodatkowych nakładów. Ich kluczową cechą jest wbudowany moduł łączności, dzięki któremu paruje się je z mostkiem sterującym, a dalej z aplikacją na naszym smartfonie.
- Inteligentne lampy, kinkiety, punkty świetlne – dostawcy tego typu urządzeń tworzą nie tylko źródła światła, ale też gotowe rozwiązania funkcjonalno-stylistyczne w komplecie z oprawkami. Są wśród nich także lampy z własnymi siłownikami, dzięki którym można w razie potrzeby zmieniać kierunek padania światła.
- Taśmy LED – które świetnie nadają się do podświetlania krawędzi ścian czy mebli. Ostatnio modne jest podświetlanie szczelin przy karniszach, czy oświetlenie montowane pod półkami w kuchni, doświetlające roboczy blat. Zaletą taśm LED (prócz funkcji smart) jest ich elastyczność. Mogą być montowane tam, gdzie na zwykłe oświetlenie brakuje miejsca, lub nie komponuje się ono z wystrojem wnętrza.
Montaż inteligentnego oświetlenia na przykładzie zestawu Philips Hue: 1 - podłączenie mostka do internetu, 2 - wkręcenie inteligentnych źródeł światła, 3 - konfiguracja aplikacji na smartfona, 4 - użytkowanie
Co daje używanie inteligentnego oświetlenia?
Korzyści płynących z użytkowania inteligentnego oświetlenia jest bardzo wiele, do najważniejszych należą:
Możliwość zdalnego sterowania całym oświetleniem w domu. Włączanie pojedynczych lamp bądź całych „układów” z poziomu aplikacji. Niektóre systemy tego typu obsługują także komendy głosowe, najczęściej w tym celu wykorzystując popularnych asystentów głosowych, chociażby. Google.
Możliwość zmiany barwy oświetlenia. I chodzi tu nie tylko o możliwość całkowitej zmiany koloru, co zapewniają najnowocześniejsze diody RGB, ale tez zmiany temperatury źródła. Pozwoli to dostosować oświetlenie do nastroju czy potrzeb – np. ciepłe światło do relaksu, czytania książki, a zimne do sprzątania, tak by lepiej było widać zabrudzenia. Niektóre zestawy pozwalają na integrację oświetlenia ze sprzętem multimedialnym, na przykład telewizorem, pozwala to na automatyczne dostosowanie światła do treści wyświetlanych na ekranie.
Regulacja natężenia oświetlenia. Inteligentne żarówki są zwykle stworzone tak, by z aplikacji na telefonie można było płynnie regulować ich jasność. Co ważne możemy to robić pojedynczo, wszystkich w pomieszczeniu lub w całym domu.
Włączanie światła bez użycia przełączników. Część inteligentnych lamp czy żarówek posiada wbudowane detektory ruchu, które aktywują świecenie w momencie, gdy ktoś wchodzi do pomieszczenia. Po naszym wyjściu światło automatycznie zgaśnie, oszczędzając tym samym energię. Tego typu funkcja świetnie się sprawdza na klatkach schodowych czy w pomieszczeniach, w których nie przebywamy stale.
Philips Hue White and Color Ambiance — zestaw startowy z mostkiem i dwiema żarówkami. Cena ok. 400 zł
Detektory ruchu mogą się różnić w zależności od potrzeb – są tu stosowane proste czujniki wykrywające drobny ruch do uruchomienia oświetlenia na określony czas, są też sensory zdolne do tego, by nie tylko wykrywać ruch, ale i stałą obecność ludzi w pomieszczeniu, w efekcie czego podtrzymują działania oświetlenia tak długo, jak długo jest to potrzebne. Są np. lampy z czujnikami mikrofalowymi, które potrafią rozpoznać obecność domowników nawet przez ścianę. Z kolei do lamp zewnętrznych stosowane są czujniki laserowe (mniej dokładne) lub podczerwieni, które są w stanie wykryć obecność człowieka także w całkowitej ciemności.
Bezpieczeństwo. Niektóre inteligentne zestawy pozwalają na programowanie godzin automatycznego włączania lub wyłączania świateł, także w specjalnie ustawionych porządkach mających imitować naszą obecność w domu w czasie, kiedy faktycznie jesteśmy poza nim. Są zestawy, które można zintegrować z instalacją alarmową (wtedy po wejściu intruza światło zaczyna intensywnie migać).
Z pomocą tego typu oświetlenia (a właściwie oprogramowania sterującego) możemy tworzyć własne harmonogramy włączania i wyłączania świateł w domu, zarówno dla całości, jak i poszczególnych pomieszczeń (a nawet poszczególnych lamp).
Redukcja zużycia prądu. Wspólną cechą właściwie wszystkich zestawów inteligentnego oświetlenia to zastosowanie najnowocześniejszych energooszczędnych lamp i żarówek, głównie LED, które znacznie redukują zużycie energii nie tylko w stosunku do tradycyjnych lamp żarowych, ale też pierwszej generacji świetlówek kompaktowych.
Xiaomi Mi Smart LED Bulb Essential RGB - smart żarówka o mocy 9W (strumień świetlny 950 lumenów), sterowana aplikacją. Cena ok. 100 zł
Inteligentne oświetlenie. Czy to ma sens?
Jak najbardziej. Za stosunkowo niewielką w porównaniu z kosztami przebudowy całej instalacji elektrycznej kwotę, możemy w całym domu uzyskać oświetlenie, które nie jest już tylko tym, do czego przez dziesiątki lat przywykliśmy. Nasza kontrola nie ogranicza się w nim wyłącznie do możliwości włączenia bądź wyłączenia światła w poszczególnych pomieszczeniach lub lampkach. Zyskujemy pełną kontrolę nad barwą, temperaturą oświetlenia, natężeniem jasności źródeł. Zyskujemy możliwość automatycznego włączania lub wyłączania, jesteśmy w stanie tworzyć harmonogramy pracy poszczególnych zestawów lamp, pomieszczeń, zyskujemy możliwość, by łatwo zaprogramować pracę lamp ogrodowych, możemy korzystać z zaawansowanej detekcji ruchu.
Inteligentne oświetlenie to nie tylko moda to przede wszystkim przydatne rozwiązanie funkcjonalne, dające możliwość dopasowania światła w domu do potrzeb własnego nastroju, ale też pozwalające lepiej podkreślić wystrój wnętrz, a nawet odmienić wygląd pomieszczeń, jeśli tylko będziemy mieli na to ochotę. Co ważne, nie musimy od razu kupować zestawów, które obejmą cały dom, można spróbować od jednego pomieszczenia, a potem stopniowo rozbudowywać całą instalację.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (39) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE