FPS – co to i dlaczego jest tak ważne w grach?

Niektóre gry wymagają minimalnego poziomu FPS (większość gier ma tzw. wymagania minimalne, określające najsłabsze podzespoły – kartę grafiki, procesor, na których w ogóle da się ją uruchomić), aby móc je w ogóle zainstalować i otworzyć, gry pozwalają też z reguły na dostosowanie ustawień graficznych do możliwości komputera. FPS to nie tylko kwestia estetyki, ale także komfortu i skuteczności w grze. W tym artykule wyjaśniamy to pojęcie.

FPS – co to jest?

FPS to skrót od angielskiego terminu frames per second, czyli po prostu klatek na sekundę. Jest to kluczowy dla gracza parametr, który określa, ile razy na sekundę obraz na ekranie jest odświeżany. Im wyższy jest FPS, tym płynniejsza i bardziej realistyczna jest rozgrywka.

Niski FPS może powodować zacinanie się gry, efekt slajdów, opóźnienia w reakcji lub pojawianie się nieprzyjemnych artefaktów graficznych na ekranie.

Dlaczego FPS jest ważny dla graczy?

FPS jest ważny dla rozgrywki, ponieważ wpływa komfort grania oraz na wizualną jakość gry, a także na wyniki w grach wieloosobowych, gdzie liczy się szybkość i precyzja. Niektóre gatunki gier wymagają wyższego FPS niż inne.

Na przykład, w grach akcji, strzelankach czy wyścigach, gdzie obraz jest dynamiczny i zmienia się szybko, zaleca się mieć co najmniej 60 FPS, choć najbardziej zaawansowani gracze preferują jeszcze wyższe wartości.

Z kolei w mniej wymagających dla sprzętu grach przygodowych, logicznych czy strategicznych, gdzie obraz jest statyczny lub zmienia się wolniej, wystarczy 30 FPS, przy czym także tam wyższa wartość tego parametru oznacza płynniejszą grę.

Od czego zależy wysokość FPS?

FPS nie ma stałej wartości i może się zmieniać w zależności od wielu czynników. Najważniejszym z nich jest wydajność komputera lub konsoli, na której gramy. Im lepsze są podzespoły, takie jak przede wszystkim karta graficzna, ale też procesor, pamięć RAM czy nawet dysk twardy, tym wyższy FPS można osiągnąć. Innym czynnikiem jest optymalizacja gry przez twórców. Niektóre gry są lepiej dopasowane do sprzętu niż inne i działają płynniej nawet na słabszych maszynach, jednak bez spełnienia minimalnych wymagań dotyczących karty graficznej nawet najlepiej zoptymalizowane gry będą działać słabo lub nawet wcale.

Kolejnym czynnikiem jest odpowiedni dobór ustawień graficznych gry. Im wyższa jest rozdzielczość ekranu, jakość tekstur, cieni, oświetlenia czy efektów specjalnych, tym większe są wymagania sprzętowe i tym niższy będzie osiągany FPS. Krótko mówiąc, jeśli mamy wolny komputer ze słabą kartą graficzną (dotyczy to przede wszystkim biurowych laptopów) nie osiągniemy – zwłaszcza w nowych grach – wysokich FPS-ów.

Niski FPS w grze bardzo utrudnia płynną rozgrywkę. Fot. Unsplash

Jak sprawdzić FPS w grze, podczas rozgrywki?

Aby sprawdzić FPS w trakcie gry, można skorzystać z różnych programów lub narzędzi wbudowanych w platformy do grania. Na przykład:

• Steam (czyli najpopularniejsza platforma do gier na świecie) ma własny licznik FPS, który można aktywować w ustawieniach. Aby go włączyć, należy wykonać następujące kroki:
  • Otwórz aplikację Steam i kliknij w menu "Steam" w lewym górnym rogu ekranu.
  • Wybierz opcję "Ustawienia" i przejdź do zakładki "W grze".
  • Znajdź sekcję "Licznik FPS" i z rozwijanej listy wybierz położenie, w którym chcesz wyświetlać licznik na ekranie.
  • Możesz również zaznaczyć opcję "Wysoka kontrastowość kolorów", aby licznik był lepiej widoczny na tle gry.
  • Kliknij przycisk "OK", aby zapisać zmiany i zamknąć okno ustawień.
  • Uruchom grę ze Steam i sprawdź, czy licznik FPS jest widoczny na wybranym miejscu.
• GeForce Experience (nakładka dostępna wraz ze sterownikami kart graficznych Nvidia) ma opcję wyświetlania FPS w nakładce w grze.
• MSI Afterburner pozwala na monitorowanie nie tylko FPS, ale też innych parametrów komputera .
• Fraps to prosty program do mierzenia FPS i nagrywania rozgrywki.

Jak zwiększyć FPS w grach?

Aby zwiększyć FPS w grach, można podjąć kilka kroków:

• Zainwestować w lepsze podzespoły lub nowy sprzęt. Jest to jedyne rozwiązanie, które da wysokie przyrosty FPS, zwłaszcza w najnowszych tytułach, które mają bardzo wysokie wymagania sprzętowe.
• Zaktualizować sterowniki karty graficznej i system operacyjny.
• Zamknąć zbędne programy działające w tle.
• Obniżyć ustawienia graficzne wewnątrz gry (zmniejszyć jakość tekstur i efektów, zmniejszyć jakość cieniowania) lub zmniejszyć rozdzielczość ekranu.
• Wyczyścić komputer z kurzu i zapewnić mu odpowiednie chłodzenie.

Czym się różni FPS od częstotliwości odświeżania monitora?

FPS nie należy mylić z częstotliwością odświeżania ekranu monitora. Częstotliwość odświeżania ekranu to liczba herców (Hz), która określa, ile razy na sekundę monitor jest w stanie wyświetlić obraz. Im wyższa jest częstotliwość odświeżania, tym płynniejszy i ostrzejszy jest obraz. FPS to liczba klatek na sekundę, które generuje komputer lub konsola.

FPS nie może być jednak wyższy niż częstotliwość odświeżania ekranu, ponieważ monitor nie jest w stanie wyświetlić więcej klatek niż jego maksymalna wartość Hz. Na przykład, jeśli monitor ma 60 Hz, to maksymalny FPS, jaki można zobaczyć, to 60. Jeśli komputer generuje więcej FPS, to część z nich jest tracona lub powoduje efekt rozdwojenia obrazu (screen tearing).

Podsumowanie

FPS to ważny parametr dla rozgrywki, który wpływa na płynność i jakość obrazu w grach. Aby sprawdzić i zwiększyć FPS, można skorzystać z różnych programów lub narzędzi. FPS nie jest tożsamy z częstotliwością odświeżania ekranu monitora, która określa maksymalną liczbę klatek na sekundę, jaką można zobaczyć.

Tomasz Sławiński