Zakupy w Internecie majÄ… wiele zalet – od dodatkowej możliwoÅ›ci zwrotu przez 14 dni bez podania przyczyny, po oszczÄ™dność czasu - nie trzeba bowiem osobiÅ›cie udawać siÄ™ do punktu sprzedaży i stać w kolejce, a przesyÅ‚kÄ™ można spokojnie odebrać w domu lub w biurze. Wiele osób ma jednak wÄ…tpliwoÅ›ci co do tego, czy pÅ‚atnoÅ›ci za takie zakupy w sieci sÄ… w peÅ‚ni bezpieczne.
Jak bezpiecznie płacić w sieci
PÅ‚atnoÅ›ci on-line sÄ… bardzo bezpiecznie, o ile przestrzega siÄ™ kilku podstawowych zasad. JeÅ›li je zapamiÄ™tasz, nie trzeba bÄ™dzie siÄ™ martwić za każdym razem, gdy pÅ‚acisz za coÅ› w wirtualnym sklepie. Przede wszystkim warto korzystać ze sprawdzonych metod realizowania przelewów i pÅ‚atnoÅ›ci sieciowych (o czym w dalszej części artykuÅ‚u), a także:
- PÅ‚atnoÅ›ci dokonuj tylko za pomocÄ… wÅ‚asnego urzÄ…dzenia. Czy to smartfon, tablet, czy komputer stacjonarny najważniejsze, by transakcji dokonywać na wÅ‚asnych urzÄ…dzeniach, co do których jest pewność, że nie sÄ… one zhakowane ani obserwowane przez osoby do tego niepowoÅ‚ane. PÅ‚atnoÅ›ci należy też dokonywać w domu, gdyż sieci w miejscach publicznych mogÄ… być obserwowane.
- Zachowaj czujność, sprawdzaj, czy na stronach, na które przekieruje ciÄ™ system pÅ‚atnoÅ›ci, nie ma niczego podejrzanego (np. bÅ‚Ä™dów w nazewnictwie banku, z którego usÅ‚ug korzystasz).
- Sprawdzaj komentarze użytkowników w sieci na temat sklepu, w którym masz zamiar dokonać zakupu. JeÅ›li coÅ› jest nie tak – na przykÅ‚ad spóźniajÄ… siÄ™ z wysyÅ‚kÄ… albo w ogóle nie realizujÄ… zamówieÅ„, bÄ™dzie to widać w opiniach.
- Nikomu nie pokazuj danych ze swoich kart płatniczych i kredytowych. Możesz je wpisać tylko w odpowiednio zabezpieczony formularz transakcyjny w czasie wykonywania płatności. Żadna firma ani uczciwy sklep nie poprosi cię o wysłanie ich zwykłym mailem.
Bezpieczne metody płatności on-line
W tej chwili przy dokonywaniu transakcji czy przelewów w Internecie każdy użytkownik ma kilka opcji wyboru. Nawet w ramach jednego sklepu czy serwisu internetowego użytkownicy otrzymujÄ… do wyboru kilka sposobów na dokonanie przelewu Å›rodków. W tej chwili najpopularniejsze to:
- Tradycyjny, internetowy przelew bankowy, w którym by dokonać pÅ‚atnoÅ›ci, jesteÅ›my przenoszeni na stronÄ™ internetowÄ… naszego banku i tam – korzystajÄ…c z formularzy bankowoÅ›ci elektronicznej – wykonujemy krok po kroku wszystkie niezbÄ™dne dziaÅ‚ania. Jest to czynność bezpieczna, gdyż korzystamy z zabezpieczeÅ„ bankowych, ale ma sporo minusów: Chociażby Å›rodki docierajÄ… do odbiorcy z opóźnieniem wynoszÄ…cym w niekorzystnych okolicznoÅ›ciach ponad 24h (lub wiÄ™cej, jeÅ›li operacja ma miejsce, chociażby przed weekendem lub Å›wiÄ™tami, kiedy to banki nie pracujÄ… i nie ksiÄ™gujÄ… nowych operacji).
- E-przelewy, które oferowane sÄ… przez wyspecjalizowane w tym firmy (np. PayU lub Dotpay oraz Przelewy24.pl). UsÅ‚uga ta polega na tym, że po dokonaniu transakcji jesteÅ›my przez system sklepu przekierowywani na stronÄ™, na której znajdujÄ… siÄ™ dostÄ™pne metody pÅ‚atnoÅ›ci, plus lista banków obsÅ‚ugujÄ…cych e-przelewy. Jest to wygodne i bezpieczne rozwiÄ…zanie – wybierajÄ…c wÅ‚asny bank, podobnie jak w tradycyjnym przelewie jesteÅ›my przekierowywani do jego bankowoÅ›ci internetowej, gdzie trzeba podać numer użytkownika i hasÅ‚o, jednak tym razem wszystkie pozostaÅ‚e formularze (wÅ‚Ä…cznie z kwotÄ… transakcji) sÄ… już automatycznie za nas wypeÅ‚nione, a naszÄ… jedynÄ… rolÄ… jest potwierdzenie transakcji. Na koniec jeszcze potwierdzamy operacjÄ™ kodem z wÅ‚aÅ›nie otrzymanego bankowego SMS (co stanowi kolejnÄ… zaporÄ™ bezpieczeÅ„stwa) i gotowe. E-przelew ma tÄ™ przewagÄ™ nad zwykÅ‚ym przelewem internetowym, że przekierowanie Å›rodków nastÄ™puje natychmiast, bez oczekiwania na tradycyjne ksiÄ™gowania miÄ™dzybankowego systemu elixir.
- Portfele elektroniczne, z których najpopularniejszy jest PayPal (ale sÄ… też i inne, chociażby Apple Pay, Google Pay, Masterpass, Amazon Pay, PayU także ma wÅ‚asny portfel elektroniczny), Zasadniczo wszystkie portfele elektroniczne dziaÅ‚ajÄ… podobnie – niezbÄ™dne jest utworzenie konta w systemie (konieczna rejestracja) i zasilenie go Å›rodkami, które może siÄ™ odbyć na różne sposoby – od przelewu bankowego przez podÅ‚Ä…czenie do portfela wÅ‚asnej karty pÅ‚atniczej (akceptowane sÄ… karty kredytowe i debetowe). GÅ‚ównÄ… zaletÄ… tego systemu jest to, że sklep czy też instytucja, której pÅ‚acimy w sieci w ogóle nie widzi naszych wrażliwych danych. Portfel potrÄ…ca sobie Å›rodki z naszej karty i przekazuje je instytucji, której chcemy zapÅ‚acić za produkt lub usÅ‚ugÄ™, co nam gwarantuje bezpieczeÅ„stwo.
Portfele elektroniczne chroniÄ… nasze dane przed wglÄ…dem osób niepowoÅ‚anych
- BLIK, który szturmem podbija rynki ze wzglÄ™du na prostotÄ™ i szybkość wykonywania operacji finansowych. Jest to bardzo niezawodny sposób pÅ‚atnoÅ›ci stworzony przez same banki, którego zadaniem byÅ‚o wÅ‚aÅ›nie uÅ‚atwienie wykonywania bezpiecznych pÅ‚atnoÅ›ci w sieci. DziaÅ‚a to w ten sposób, że po dokonaniu zamówienia w sklepie jako metodÄ™ pÅ‚atnoÅ›ci wybieramy wÅ‚aÅ›nie BLIK, nastÄ™pnie należy otworzyć aplikacjÄ™ mobilnÄ… banku, w którym posiadamy konto (osoby, które nie majÄ… takiej aplikacji, powinny jÄ… wczeÅ›niej zainstalować i wedÅ‚ug instrukcji autoryzować). W aplikacjach bankowych znajduje siÄ™ zakÅ‚adka BLIK (w różnych miejscach, to już zależy od banku), którÄ… trzeba otworzyć, wówczas wygenerowany zostanie 6-cyfrowy kod, który należy nastÄ™pnie (jest na to okreÅ›lony czas) wpisać na stronie sklepu. I to wszystko – żadnego logowania do obcych systemów, podawania danych z kart pÅ‚atniczych.
- PÅ‚atność kartÄ… pÅ‚atniczÄ…. Praktycznie do każdego konta bankowego instytucje finansowe wydajÄ… dziÅ› karty pÅ‚atnicze, którymi można pÅ‚acić w sieci. Jeszcze kilka lat temu sklepy akceptowaÅ‚y tylko karty kredytowe, dziÅ› przyjmujÄ… w wiÄ™kszoÅ›ci także zwykÅ‚e karty debetowe. Co wiÄ™cej. Niektóre banki pozwalajÄ… na wyrabianie sobie „kart wirtualnych”, czyli kart internetowych, na które sami możemy przelać okreÅ›lonÄ… kwotÄ™ i to za ich pomocÄ… (bez ujawniania danych karty gÅ‚ównej) pokrywać koszty zakupów w Internecie. Nie sÄ… one wydawane fizycznie, majÄ… jedynie postać wirtualnego zapisu na koncie. Nawet jeÅ›li jakikolwiek haker przejÄ…Å‚by dane karty wirtualnej, to nie bÄ™dzie miaÅ‚ dostÄ™pu do Å›rodków z caÅ‚ego konta. Na podobnej zasadzie dziaÅ‚ajÄ… też jednorazowe karty przedpÅ‚acone, które w odróżnieniu od kart wirtualnych majÄ… postać fizycznÄ…, ale akurat w Polsce nie cieszÄ… siÄ™ zbyt dużą popularnoÅ›ciÄ….
KiedyÅ› by zapÅ‚acić za coÅ› kartÄ… kredytowÄ… wystarczyÅ‚o podać jej numer, datÄ™ ważnoÅ›ci, oraz znajdujÄ…cy siÄ™ z tyÅ‚u kod CPV, co sieciowe transakcje z jej udziaÅ‚em stawiaÅ‚o w szeregu Å›rednio bezpiecznych, dziÅ› każdÄ… operacjÄ™ tego typu należy jeszcze potwierdzić kodem SMS lub za pomocÄ… aplikacji mobilnej, co sprawia, że wykonane w ten sposób pÅ‚atnoÅ›ci sÄ… w zasadzie pozbawione ryzyka.
Gdy pÅ‚acisz kartÄ… w Internecie, zawsze zwróć uwagÄ™ na kilka szczegóÅ‚ów:
- czy strona, na której dokonujesz transakcji, jest zabezpieczona specjalnym protokoÅ‚em SSL (kÅ‚ódka w pasie adresu),
- czy serwis oferuje weryfikacjÄ™ skÅ‚adajÄ…cÄ… siÄ™ z kilku etapów np. potwierdzenie SMS-ami,
- czy sklep, któremu pÅ‚acisz ma renomÄ™ i uznanie użytkowników, nie jest jednodniowym projektem stworzonym do wyÅ‚udzania pieniÄ™dzy.
Bezpiecznie jak w sieci!
PÅ‚acenie za towary i produkty w sieci jest w peÅ‚ni bezpieczne pod warunkiem, że stosujemy siÄ™ do kilku podstawowych zasad bezpieczeÅ„stwa – na pierwszym miejscu jest unikanie nieznanych witryn oraz niesprawdzonych sklepów, które nie majÄ… wiarygodnych komentarzy od użytkowników (jeÅ›li mamy wÄ…tpliwoÅ›ci co do autentycznoÅ›ci witryny, można w sieci sprawdzić, czy firma rzeczywiÅ›cie istnieje, chociażby w KRS).
Na terenie UE obowiÄ…zuje też unijna dyrektywa PSD2, w wyniku której banki zostaÅ‚y zobligowane do stworzenia nowej warstwy autoryzacji, tak by zapewnić klientom jeszcze wiÄ™ksze bezpieczeÅ„stwo w Internecie. Z tego wÅ‚aÅ›nie powodu banki przy transakcjach wymagajÄ… dziÅ› czÄ™sto podwójnej weryfikacji, na przykÅ‚ad za pomocÄ… hasÅ‚a i jednoczeÅ›nie kodu z SMSa.
PÅ‚atnoÅ›ci w sieci majÄ… za to wiele zalet w stosunku do obrotu gotówkowego. SÄ… dostÄ™pne o każdej porze dnia i nocy, możemy je realizować, nie wychodzÄ…c z domu, z reguÅ‚y nie sÄ… obarczona żadnymi prowizjami ani opÅ‚atami manipulacyjnymi.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE