Klonowanie dysku – czyli jak przenieść wszystko ze starego komputera na nowy

Każdy, kto kupował nowy komputer lub zmieniał dysk, wie, jak żmudna i pracochłonna jest procedura sprawiania, by nadawał się on do pełnego, funkcjonalnego użytku. Rzadko kiedy możemy sobie pozwolić na luksus zaczynania „na czysto”. Najczęściej musimy od nowa zainstalować wszystkie programy, przenieść pliki i dokonać aktualizacji ustawień – właściwie każdy ma jakieś osobiste preferencje, od tapety na ekranie, po ustawienia dźwiękowe, a wprowadzanie tych zmian zajmuje wiele czasu, którego przecież zwykle nie mamy.

W takiej sytuacji, jeśli chcemy płynnie przejść ze starego komputera na nowy, lub np. wymienić jedynie dysk na szybszy, możemy wykorzystać idealny sposób na przeniesienie wszystkich plików w trakcie pojedynczej operacji – czyli sklonować zawartość starego dysku na nowy.

Co to jest i po co wykonywać klonowanie dysku?

Klonowanie dysku to operacja skopiowania jego całej zawartości na inny, najlepiej nowy nośnik – nie jest to jednak zwykłe kopiowanie, tak jakbyśmy przenosili pliki metodą kopiuj-wklej. W przypadku klonowania przenoszona i odtwarzana jest cała struktura plików, wraz z systemem operacyjnym i wszelkimi ustawieniami. W efekcie na nowym dysku mamy system, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, wraz z już skonfigurowanymi programami. Różnica jest taka, że na nowym sprzęcie wszystko działa znacznie szybciej.

Klonowanie dysku możemy wykonać także jako kopię zapasową, która przyda się w przypadku awarii dysku, którego używamy na co dzień. Co prawda nie będzie tam plików, które stworzymy już po wykonaniu klonowania, ale taka kopia bezpieczeństwa zadziała od razu, wystarczy podmienić dysk na nowy, co trwa kilka minut.

Czy sklonować można każdy dysk?

Tak. Sklonować możemy w zasadzie zawartość każdego dysku i co najważniejsze, możemy przenosić pliki z dysku HDD na dyski SSD – urządzenia nie muszą być ze sobą kompatybilne technicznie. Nie ma też wymogu, by oba nośniki były takiej samej pojemności. Przydaje się to zwłaszcza wtedy, kiedy dane kopiujemy z większego zazwyczaj dysku HDD na mniejszy półprzewodnikowy. Warunek powodzenia operacji jest jeden: Ilość danych na starym dysku nie może być większa od pojemności nowego dysku. Możemy zatem sklonować stary dysk twardy o pojemności 1 TB, a na nowy SSD o pojemności 500 GB, pod warunkiem że zajęte miejsce na starym dysku nie przekracza 500 GB. By ograniczyć ilość potrzebnego miejsca, warto przed klonowaniem usunąć ze starego dysku wszelkie niepotrzebne pliki i śmieci.

Jak wykonać klonowanie dysku?

Do klonowania dysku będziemy potrzebować dwóch rzeczy: odpowiedniego programu oraz kabla. Zewnętrzny program jest potrzebny, ponieważ sam Windows nie obsługuje takiej operacji, kabel natomiast musi być użyty do transmisji danych.

W sieci znajdziemy co najmniej kilka programów służących do klonowania. Jednym z najbardziej popularnych jest program Acronis True Image, ale mamy także nie mniej skuteczne zamienniki, takie jak HDClone, EaseUS Todo Backup Free, czy AOMEI Backupper Standard.

Jeśli chodzi o kable, to mamy tu do dyspozycji kilka opcji:

• adapter USB-SATA – prosta przejściówka, do której podłączymy dyski twarde, oraz SSD z interfejsem SATA,
• kieszeń na dysk twardy – kieszeń, która umożliwia zamianę napędu laptopa na dysk ze złączem SATA,
• adaptery z mSATA i M.2 na złącze SATA oraz na złącze USB – przejściówki pozwalające podłączyć zewnętrzne dyski do portu USB lub do portu SATA,
• SATA – SATA – podłączanie dysków wewnątrz komputera stacjonarnego,
• adaptery do złącza PCI-E – jeśli na płycie głównej posiadamy wolne sloty złącza PCI-E to można je wykorzystać do klonowania.

Klonowanie przebiega w bardzo prosty sposób. Podłączamy do naszego podstawowego komputera, z którego chcemy przenieść dane zewnętrzny, nowy dysk (za pomocą jednego ze wskazanych powyżej kabli lub przejściówek). Następnie uruchamiamy jeden z pobranych programów i wykonujemy krok po kroku wszystkie niezbędne operacje. Każdy taki program dysponuje obszerną instrukcją jak to zrobić.

Zalety klonowania dysku

• jest szybsze niż zwykłe przenoszenie danych i rekonfiguracja systemu,
• pozwala uniknąć żmudnej, ponownej instalacji oraz dokonywania ponownych ustawień aplikacji,
• jest to prosty sposób na tworzenie backupu danych,
• ogranicza nas tylko ilość danych, a nie rozmiar dysku.

Wady klonowania dysku

• Trzeba mieć świadomość, że jeżeli na starym dysku znajdują się jakiekolwiek błędy, bądź system operacyjny jest niepoprawnie skonfigurowany, to wszystkie te „złe” ustawienia zostaną przeniesione także na nowy nośnik,
• podczas klonowania zostaną przeniesione wszystkie, w tym te niepotrzebne już pliki tymczasowe, wirusy resztki starych aktualizacji, przy instalacji systemu na czysto tego problemu nie ma,
• klonowanie na mniejszy dysk może spowodować zmniejszenie partycji systemowych niewidocznych dla użytkownika, co w przyszłości może spowodować problemy z działaniem systemu, dlatego, choć to teoretycznie możliwe, nie warto przenosić danych z większych na dużo mniejsze dyski.

Co trzeba wiedzieć przed rozpoczęciem klonowania?

Gdy planujemy dysk, musimy przede wszystkim poprawnie ustawić dysk źródłowy i docelowy. Wynika to przede wszystkim z tego, że jeśli je pomylimy, to stracimy zawartość naszego głównego dysku. Wydaje się to banalne, ale jednak fora są pełne relacji osób, które popełniły ten z pozoru drobny błąd i straciły dane. Cały proces klonowania może trwać od kilku do kilkunastu godzin, w zależności od wielkości dysku i ilości danych do skopiowania.

Klonowanie jest świetną metodą na przyspieszenie działania systemu, w przypadku, jeśli korzystamy ze starszego komputera i chcemy zamienić dysk HDD na szybszy półprzewodnikowy, lub na przykład SSD starszej generacji na jeden z najnowszych. Klonowanie nie jest natomiast dobrą metodą ratowania komputera, który podejrzewamy o to, że został zaatakowany wirusami. Wszystkie podejrzane aplikacje i pliki podczas tego procesu zostaną bowiem przeniesione na nowy dysk.

Tomasz Sławiński