Podział dysku na partycje. Po co i jak to zrobić?

Co to sÄ… partycje dysku?

Co to sÄ… partycje dysku? To kwestia, która może zainteresować wielu użytkowników komputerów stacjonarnych, jak i laptopów, dbajÄ…cych o maksymalne wykorzystanie możliwoÅ›ci wÅ‚asnego sprzÄ™tu i jednoczeÅ›nie takich, którym zależy na porzÄ…dku na komputerze. Partycje dysku to bowiem logiczne podziaÅ‚y fizycznego dysku twardego lub SSD, które pozwalajÄ… m.in. procesorowi na lepsze zarzÄ…dzanie danymi i systemem operacyjnym. Każda partycja dysku ma swój wÅ‚asny system plików, literÄ™ dysku i etykietÄ™. Partycje dysku można tworzyć, usuwać, zmieniać rozmiar i formatować za pomocÄ… narzÄ™dzi systemowych lub specjalnych programów. Partycje dysku majÄ… wiele zalet, chociażby:

• UmożliwiajÄ… instalacjÄ™ wielu systemów operacyjnych na jednym komputerze.
• ZapewniajÄ… wiÄ™kszÄ… ochronÄ™ danych przed awariami i wirusami.
• UÅ‚atwiajÄ… organizacjÄ™ i segregacjÄ™ plików.
• PoprawiajÄ… wydajność i szybkość dziaÅ‚ania dysku.

Tym samym partycjonowanie dysku to bardzo ważny element konfiguracji komputera, który warto znać i umieć siÄ™ nim posÅ‚ugiwać.

Czym jest partycjonowanie?

Partycjonowanie, to – najkrócej mówiÄ…c – dzielenie dysku na partycje. To proces podziaÅ‚u przestrzeni dyskowej na mniejsze obszary, które mogÄ… być traktowane przez komputer jako osobne dyski. Daje to kilka atutów z punktu widzenia użytkownika komputera PC. Jak już wspomniaÅ‚em, dziÄ™ki partycjonowaniu można lepiej zorganizować dane i pliki na dysku. Na przykÅ‚ad, można utworzyć osobnÄ… partycjÄ™ dla systemu operacyjnego, programów, gier i dokumentów. W ten sposób Å‚atwiej jest zarzÄ…dzać i odzyskiwać dane w razie awarii lub infekcji wirusem. Po drugie, dziÄ™ki partycjonowaniu można poprawić wydajność i szybkość dziaÅ‚ania dysku. Każda partycja ma swój wÅ‚asny system plików i tablicÄ™ alokacji plików (FAT), co zmniejsza fragmentacjÄ™ i zapobiega marnowaniu miejsca na dysku. Po trzecie, dziÄ™ki partycjonowaniu można zainstalować wiÄ™cej niż jeden system operacyjny na tym samym dysku. Na przykÅ‚ad, można mieć Windows i Linux na dwóch różnych partycjach i wybierać miÄ™dzy nimi podczas uruchamiania komputera. W ten sposób można korzystać z różnych funkcji i aplikacji dostÄ™pnych na obu systemach.

Jak podzielić na partycje dysk w systemie Windows?

JeÅ›li chcemy podzielić na partycje dysk w systemie Windows 11, można to zrobić na kilka sposobów. Oto najÅ‚atwiejszy z nich:

• Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonÄ™ Windows na pasku zadaÅ„ i z listy, która siÄ™ pojawi, wybieramy pozycjÄ™ ZarzÄ…dzanie dyskami.
• NastÄ™pnie w oknie otwartej aplikacji klikamy prawym przyciskiem myszy na dysk, który chcemy podzielić, i wybieramy Zmniejsz wolumin.
• Wpisujemy wielkość nowej partycji w megabajtach i klikamy Zmniejsz.
• Pojawi siÄ™ nowa nieprzydzielona przestrzeÅ„ dyskowa. Klikamy na niÄ… prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcjÄ™ Nowy wolumin prosty.
• Przechodzimy nastÄ™pnie przez kreatora, nadajÄ…c nowej partycji literÄ™, nazwÄ™ i system plików (zalecany NTFS).
• Klikamy ZakoÅ„cz i finalizujemy proces.

Można powtórzyć te kroki dla innych partycji, jeÅ›li chcemy je zmniejszyć lub utworzyć wiÄ™cej. Warto jednak pamiÄ™tać, żeby zawsze zrobić kopiÄ™ zapasowÄ… ważnych danych przed zmianÄ… rozmiaru lub usuwaniem partycji.

Aplikacja ZarzÄ…dzanie dyskami znajdujÄ…ca siÄ™ w systemie Windows

Czy partycjonowanie dysków jest bezpieczne?

Partycjonowanie dysków przez użytkownika komputera z systemem Windows jest w peÅ‚ni bezpieczne, o ile zostanie wykonane ostrożnie i z odpowiednim przygotowaniem. O czym zawsze należy w tym procesie pamiÄ™tać?

Zawsze wykonujemy kopiÄ™ zapasowÄ… danych. Przed partycjonowaniem dysków zalecane jest wykonanie peÅ‚nej kopii zapasowej wszystkich ważnych danych. W przypadku nieprzewidzianych bÅ‚Ä™dów lub utraty danych bÄ™dziemy mieć kopiÄ™ zapasowÄ…, która pomoże przywrócić ew. utracone informacje.

Używamy wbudowanych w Windows narzÄ™dzi, zamiast programów firm trzecich. System Windows zawiera wbudowane narzÄ™dzia do partycjonowania dysków, takie jak Menedżer dysków (Disk Management – z wczeÅ›niejszej instrukcji) lub Wiersz polecenia (Command Prompt) z poleceniami takimi jak "diskpart". Zalecane jest korzystanie z tych narzÄ™dzi, aby uniknąć instalacji niezaufanego oprogramowania.

Należy szczególnie chronić ważne partycje. JeÅ›li partycjonujemy dysk, na którym znajduje siÄ™ system operacyjny lub ważne dane, trzeba zachować szczególnÄ… ostrożność. Upewniamy siÄ™, że przypadkowo nie usuwamy lub formatujemy partycji zawierajÄ…cej ważne pliki. Może to spowodować awariÄ™ lub niestabilność systemu.

Ostrożnie z obszarem rozszerzonym. W przypadku partycjonowania dysku na wiele partycji z obszarem rozszerzonym (extended partition), upewniamy siÄ™, że zachowujemy równowagÄ™ miÄ™dzy liczbÄ… partycji podstawowych a rozszerzonych. System Windows obsÅ‚uguje tylko cztery partycje podstawowe lub trzy partycje podstawowe i jednÄ… partycjÄ™ rozszerzonÄ… zawierajÄ…cÄ… wiele partycji logicznych.

Aktualizujemy system operacyjny i oprogramowanie. Przed partycjonowaniem upewniamy siÄ™, że nasz system operacyjny i oprogramowanie zwiÄ…zane z partycjonowaniem dysków sÄ… zaktualizowane. Aktualizacje mogÄ… zawierać poprawki bÅ‚Ä™dów i zwiÄ™kszać ogólne bezpieczeÅ„stwo.

Trzeba pamiÄ™tać, że partycjonowanie dysków, jeÅ›li np. pomylimy siÄ™ w wyborze dysku i podzielimy obszar już zapisany, wiąże siÄ™ z ryzykiem utraty danych, dlatego warto być bardzo ostrożnym i dobrze zrozumieć proces przed przystÄ…pieniem do niego. JeÅ›li nie jesteÅ›my pewni, jak to zrobić, zawsze można skonsultować siÄ™ z profesjonalistÄ… lub specjalistÄ… ds. informatyki.

Tomasz Sławiński