Czyszczenie piekarnika jest jedną z najmniej lubianych czynności w kuchni. Nie ma się czemu dziwić - zabrudzenia są zwykle duże, a samo ich usuwanie trudne i pracochłonne. Prócz potrzebnej do szorowania siły fizycznej, takie czyszczenie zwykle wymaga zresztą użycia dużej ilości szkodliwych chemicznych detergentów i całej palety środków czystości. Tymczasem producenci piekarników rozumiejąc jak niechciana i wyczerpująca dla zwykłego użytkownika jest to czynność, opracowali sposoby na to, by posiadaczom tych urządzeń maksymalnie zaoszczędzić wysiłku – stworzyli piekarniki samoczyszczące. W tej chwili w sprzedawanych urządzeniach dominują trzy techniki oczyszczenia – pyroliza (nazywana także pirolizą), kataliza oraz oczyszczanie parowe. Który jest najskuteczniejszy?
Piekarniki z pyrolizą
Najkrócej mówiąc pyroliza, czyli destylacja rozkładowa, polega na wypalaniu zanieczyszczeń i spopielania resztek jedzenia z pomocą wysokiej temperatury. Piekarnik wyposażony w tę funkcję musi być wykonany z zastosowaniem specjalnych technologii i zbudowany tak, by być odpornym na wysokie temperatury, te bowiem podczas cyklu pyrolizy sięgają nawet 500°C. Na skutek oddziaływania tak wysokiej temperatury, ponad dwukrotnie przekraczającej temperaturę zwykłego pieczenia, wszystkie resztki znajdujące się we wnętrzu piekarnika – zarówno tłuszcz, jak i wszelkie inne zabrudzenia odpadają ze ścianek w postaci pyłu o wyglądzie popiołu. Usunięcie ich następnie z piekarnika nie nastręcza już żadnych trudności.
Jedną z głównych zalet pyrolizy jest jej ogromna skuteczność. Wysokiej temperaturze nie są w stanie oprzeć się praktycznie żadne zanieczyszczenia zarówno z odsłoniętych ścian, jak i zakamarków piecyka.
Do wad należy to, że cykl czyszczenia trwa stosunkowo długo – od 1,5 do 3h (zależy od stanu zabrudzeń wnętrza piekarnika), w jego trakcie zużywane są stosunkowo duże ilości energii, na szczęście zabieg pyrolizy wystarczy przeprowadzać raz na 1-2 miesiące.
Przed uruchomieniem cyklu pyrolizy z piekarnika należy usunąć wszelkie widoczne duże kawałki resztek jedzenia. Jeśli tego nie zrobimy, zostaną one spopielone, ale przy okazji powstać mogą spore ilości czarnego dymu – lepiej tego uniknąć.
Piekarniki z katalizą
Alternatywą dla pirolizy jest kataliza. Piekarniki wyposażone w tę funkcję posiadają w ściankach specjalne, wymienne wkłady katalityczne – mają one porowatą powierzchnię, na której zanieczyszczenia z pieczenia osadzają się w czasie regularnego użytkowania piekarnika (panele te same przyciągają zabrudzenia i resztki). Większość z takich resztek spala się podczas zwykłej pracy piekarnika, nie ma w efekcie konieczności uruchamiania specjalnych programów czyszczących.
Jeśli pojawią się duże zabrudzenia, uruchomione zostaje tzw. dopalenie katalityczne, które w temperaturze 300-350 stopni dokonuje ich spopielenia.
Utrzymanie czystości w tego typu piekarniku jest bardzo proste, podobnie jak w urządzeniach pyrolitycznych – po skończonym pieczeniu wystarczy przetrzeć wnętrze szmatką lub zwykłym papierowym ręcznikiem.
Zaletą katalizy jest mniejsze niż w przypadku pyrolizy zużycie energii – nie ma bowiem konieczności podgrzewania wnętrza do aż 500 stopni Celsjusza.
Główną wadą konieczność cyklicznej wymiany wkładów katalitycznych – te kosztują od 40 do 450 zł (w zależności od modelu kuchenni i producenta), jednak pojedynczy wkład powinien wytrzymać nawet ponad rok użytkowania. Należy je jedynie co jakiś czas czyścić, niektórzy producenci pozwalają na myci ich w zmywarkach do naczyń. Same wkłady najczęściej są mocowane w ściankach bocznych piekarnika, bywa też, że w ścianie tylnej.
Samoczyszczący piekarnik - duże ułatwienie dla każdego kucharza
Piekarniki z czyszczeniem parowym
Piekarniki z czyszczeniem parowym wykorzystują zjawisko hydrolizy – do przeprowadzenia cyklu czyszczenia potrzebują pojemnika z wodą i odpowiedniego programu. Podgrzana woda zaczyna parować z pojemnika, obiegać wnętrze piekarnika i zmiękczać znajdujące się tam trudne do usunięcia zanieczyszczenia. W odróżnieniu od pyrolizy i katalizy piekarnik z funkcją czyszczenia parowego nie zredukuje całości zabrudzeń do popiołu, który potem łatwo z wnętrza piekarnika wymieść, tu nadal musimy myć ścianki, jednak zabrudzenia będą odchodzić od powierzchni znacznie łatwiej niż w tradycyjnym piekarniku.
Zaletą hydrolizy jest to, że nie wymaga ona podgrzewania piekarnika do temperatury większej niż 150 stopni, dzięki czemu w procesie zużywa się znacznie mniej energii niż w innych typach samoczyszczących kuchenek. Przy okazji warto wspomnieć, że czyszczenia za pomocą pary możemy użyć nawet wtedy, gdy nasz piekarnik nie posiada wbudowanej funkcji hydrolizy – wystarczy w jego wnętrzu ustawić żaroodporne naczynie z wodą, nagrzać piekarnik do 150 stopni i po kilku minutach intensywnego parowania wody wyłączyć go oraz ostudzić, następnie wykonać czyszczenie za pomocą ściereczki. Gdy z piekarnika przed czyszczeniem unosiły się nieprzyjemne zapachy, można do wody dodać kilka kropel soku z cytryny – zniweluje to nieprzyjemną woń.
Główną wadą hydrolizy jest konieczność samodzielnego usunięcia zanieczyszczeń ze ścianek. Choć schodzą one dużo łatwiej niż przy tradycyjnym użytkowaniu, pewna praca musi jednak zostać wykonana.
Która z metod czyszczenia będzie dla nas najlepsza?
Wszystko zależy od naszych indywidualnych preferencji oraz od tego, jak użytkujemy piekarnik. Na przykład, jeżeli wykorzystujemy go wyłącznie do pieczenia ciast, to czyszczenie parowe w zupełności wystarczy, wtedy bowiem powstaje zdecydowanie mniej trudnych zanieczyszczeń. Jeśli jednak piekarnik służy do częstego przygotowywania potraw z mięsa, pizzy czy zapiekanek, zabrudzenia będą duże i tu warto rozważyć pyrolizę lub katalizę.
Najskuteczniejsza i wymagająca najmniej pracy przy doczyszczaniu piekarnika będzie zawsze pyroliza, jednak trzeba wziąć pod uwagę, że z reguły koszty piekarników wyposażonych w tę funkcję są już na wstępie wyższe o kilkaset złotych (choć zdarzają się wyjątki i ciekawe promocje), wyższe będą także – ze względu na zużycie energii – koszty eksploatacji. Z drugiej strony brak nakładów na specjalistyczne detergenty i mleczka do czyszczenia wnętrza piekarnika może nam je, w nie tak znowu długim czasie, zrekompensować.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE