Serwery proxy. Co to jest i do czego może się przydać?

Surfowanie po internecie prócz oczywistych korzyści niesie też szereg pułapek i negatywów. Nie muszą to być oczywiście jakieś wielkie problemy, czasem chodzi po prostu o niedostateczną ochronę prywatności lub duże zużycie transferu danych. Z pomocą przychodzą nam wówczas właśnie serwery proxy, które są czymś w rodzaju pośrednika, między komputerem, z którego przeglądamy sieć a docelową witryną.

Co to jest serwer Proxy

Zgodnie z anglojęzyczną nazwą serwer proxy to swego rodzaju pośrednik między komputerem, z którego operujemy, a serwerami hostingowymi, na których umieszczone są witryny i serwisy, jakie chcemy przeglądać.

Jest to swoista platforma działająca na zasadzie pełnomocnictwa (działa w naszym imieniu), która podlega konfiguracji (dzięki której użytkownik otrzymuje dodatkowe opcje sieciowe)  i może – w zależności od rodzaju – pełnić bardzo różne funkcje. Potrafi np. ukrywać nasz IP, przez co zapewnia większą anonimowość – gdy wejdziemy na dowolną stronę WWW, zamiast śladu naszego komputera, zostaje właśnie ten serwera proxy, co uniemożliwia zlokalizowanie nas. Są firmy, które specjalizują się w dostarczaniu tego typu rozwiązań.

Serwery proxy potrafią coś jeszcze. Są w stanie przechwycić wszystkie żądania dostępu od stron internetowych i w imieniu użytkownika dostarczać im odpowiedzi z pamięci podręcznej. W efekcie strony WWW przy użyciu proxy otwierają się znacznie szybciej i wydajniej. Gdy jednak wskazywana witryna nie jest jeszcze zapisana w pamięci serwera proxy, ładuję on stronę z serwera i automatycznie tworzy jej kopię.

Tę funkcję wykorzystują szczególnie duże korporacje i organizacje – pozwala ona bowiem znacznie zoptymalizować ruch sieciowy, a przy dużej skali pozwala to ograniczyć koszty nadmiernego transferu.

Jak działa serwer Proxy?

Wszystkie serwery proxy operują adresem IP naszego komputera. Adres IP (protokół internetowy) to coś w rodzaju adresu domowego komputera lub urządzenia. Jest to unikalny „numer” przypisany każdemu komputerowi.

Gdy znajdujemy się w trybie online bez serwera proxy, nasz adres IP jest widoczny dla wszystkich serwerów internetowych. Powoduje to, że niezwykle łatwo jest znaleźć dowolny adres IP, co jest potencjalnym polem do nadużyć w rękach cyberprzestępców. Tymczasem serwer proxy ma swój własny adres IP, który może być używany w naszym imieniu, dzięki czemu nie potrzebujemy ujawniać swojego rzeczywistego adresu IP.

Gdy korzystamy z serwera proxy, nasze działania internetowe są wysyłane najpierw do serwera proxy, który dopiero przekazuje je dalej.

Serwer proxy może maskować adres IP, utrudniając serwerowi sieciowemu witryny WWW śledzenie naszej fizycznej lokalizacji. Jednak ukrywanie adresu IP nie szyfruje ruchu internetowego, co oznacza, że ​​inne dane — w tym nazwa użytkownika, hasła i inne informacje o koncie nie są chronione ani ukryte.

Rodzaje serwerów proxy

Istnieje kilka rodzajów serwerów proxy. Trzy podstawowe typy różnią się przeznaczeniem i zakresem funkcji.

• Serwer do filtrowania buforowania stron internetowych – serwery tego typu nazywane są transparentnymi. Taki serwer jest w stanie ominąć blokady dostępu (lub je wprowadzić), ale nie zapewnia żadnej anonimowości, gdyż nie maskuje oryginalnego IP użytkownika.
• Proxy sieci Web – to chyba najczęściej używany typ tego typu serwerów. Pozwala przyspieszyć działanie sieci poprzez zwiększenie tempa ładowania stron WWW i umożliwienie szybszego dostępu do danych. Gdy jakaś witryna podczas próby wyświetlenia nie zostanie znaleziona w pamięci podręcznej, serwer proxy sieci Web, pobierze zawartość ze zdalnego serwera i zapisze jego kopię w swojej pamięci podręcznej. W efekcie taka strona od następnego wejścia załaduje się znacznie szybciej.
• Serwer anonimowy – taki serwer jest w stanie ukryć nasz adres IP, a tym samym zapewnia osobie przeglądającej witryny internetowe właściwie pełną anonimowość w sieci.

Funkcje serwerów proxy

Buforowanie — odnosi się do tymczasowego przechowywania często używanych danych, co ułatwia i przyspiesza dostęp do nich w przyszłości. Internetowe serwery proxy mogą buforować witryny internetowe, dzięki czemu ładują się szybciej, niż gdyby wysyłać ruch przez Internet na serwer witryny. Zmniejsza to opóźnienia.

Filtry treści – serwery proxy mogą również działać jako filtry treści, blokując niepożądany ruch wychodzący. Firmy mogą konfigurować serwery proxy jako filtry treści, aby uniemożliwić pracownikom dostęp do zablokowanych witryn internetowych podczas pracy.

Omijanie filtrów treści — serwer proxy za pomocą innego serwera proxy może omijać nałożone na nasz komputer blokady. Jeśli np. serwer proxy firmy, w której pracujemy, zablokował naszą ulubioną witrynę, ale nie zablokował dostępu do osobistego serwera proxy lub innego internetowego serwera proxy, można uzyskać dostęp do żądanych witryn, nawet tych zablokowanych.

Firewalle — zapora tego typu to rodzaj systemu bezpieczeństwa sieci, który działa jako bariera między siecią wewnętrzną a internetem. Zaporę można skonfigurować tak, aby blokowała niepożądany dostęp do sieci, którą mają chronić, często jako środek zaradczy przeciwko złośliwemu oprogramowaniu lub włamaniu.

Bezpieczeństwo — oprócz hostowania zapór, serwery proxy mogą również zwiększać bezpieczeństwo, służąc jako pojedyncza publiczna nakładka na sieć. Z zewnątrz wszyscy użytkownicy sieci są anonimowi, ukryci za adresem IP proxy internetowego. Jeśli haker będzie chciał uzyskać dostęp do określonego urządzenia w sieci, znacznie trudniej będzie mu je znaleźć.

Udostępnianie połączeń internetowych – firmy, a także domy z jednym połączeniem internetowym mogą korzystać z serwera proxy do przesyłania wszystkich swoich danych za pośrednictwem tego jednego połączenia.

Proxy a VPN

Z pozoru mogłoby się wydawać, że proxy i VPN to coś bardzo do siebie podobnego. Jest jednak inaczej: serwery proxy i VPN rzeczywiście łączą nasz komputer z Internetem za pośrednictwem serwera pośredniczącego, ale tu kończą się podobieństwa. Podczas gdy serwer proxy online po prostu przekazuje nasz ruch do miejsca docelowego, VPN szyfruje cały ruch między naszym urządzeniem a serwerem VPN.

Zalety i wady serwerów proxy

Główną zaletą korzystania z serwerów proxy jest możliwość zmiany własnego IP. Umożliwia to posiadaczowi takiego serwera, chociażby na wchodzenie na witryny w danym kraju niedostępne. Co warte podkreślenia, serwery proxy mogą też zapewnić szybsze działanie sieci – większość z nich operuje bowiem na łączach o bardzo wysokiej przepustowości.

Serwery proxy dają pewien podstawowy poziom anonimowości, ukrywając naszą internetową tożsamość. Sprawdza się to szczególnie jeśli chcemy uniknąć zautomatyzowanego śledzenia.

Serwery proxy pozwalają blokować niechciane treści. Ma to zastosowanie głównie w firmach czy instytucjach edukacyjnych, może być jednak stosowane w domu, np. jako kontrola rodzicielska.

Do głównych wad proxy zalicza się to, że podstawowe, używane dzisiaj protokoły to SOCKS i HTTP/HTTPS. Tymczasem serwery proxy SOCKS i HTTP nie zapewniają szyfrowania, natomiast serwery proxy HTTPS oferują ten sam poziom szyfrowania, co dowolna witryna z SSL. Inną wadą jest uciążliwa konfiguracja — serwery proxy trzeba bowiem skonfigurować osobno dla każdej aplikacji, a niektóre programy w ogóle ich nie obsługują.

Tomasz Sławiński