Wtorek , 23 Kwiecień 2024

Czym się różnią standardy Wi-Fi 1/2/3/4/5 oraz 6?

   09.03.2023
Sieć bezprzewodowa Wi-Fi w ciągu kilkunastu lat od debiutu pod koniec lat 90., na dobre zagościła w naszych domach. Stała się przez ten czas synonimem łatwej i efektywnej komunikacji bez użycia kabli. Przez te wszystkie lata zarówno sam pomysł na transmisję danych, jak i oferowane do jej obsługi urządzenia stale się rozwijały. Pojawiały się nowe standardy, wzrastała oferowana szybkość transmisji danych. Jak dziś, ponad 2 dekady po premierze Wi-Fi wygląda sytuacja? Czym różnią się poszczególne standardy, na co zwracać uwagę przy zakupie routera?
Różnice pomiędzy sieciami Wi-Fi poszczególnych generacji są znaczące. Fot. Unsplash

Aż trudno sobie wyobrazić, że kiedyÅ› wszelkie poÅ‚Ä…czenia z Internetem musiaÅ‚y siÄ™ odbywać za pomocÄ… kabli Ethernet. Teraz gdy mamy do dyspozycji zarówno sieci komórkowe z wchodzÄ…cym coraz Å›mielej 5G, jak i szybkie sieci Wi-Fi życie jest znacznie prostsze. Zamiast budowy rozlegÅ‚ego okablowania, wystarczy ustawić w domu jeden dobry router i dziÄ™ki niemu wszystkie domowe urzÄ…dzenia uzyskajÄ… szybkie poÅ‚Ä…czenie z sieciÄ… Internet.

Problem pojawia siÄ™ jednak w momencie zakupu odpowiedniego dla nas routera, zwÅ‚aszcza jeÅ›li nie wiemy, co oznaczajÄ… konkretne oznaczenia używane przez producentów na opakowaniach. Który standard bÄ™dzie najbardziej odpowiedni dla nas, jakie sÄ… różnice pomiÄ™dzy poszczególnymi rozwiÄ…zaniami? Odpowiadamy.

Standardy sieci Wi-Fi

To umowna nazwa parametrów, jakie muszÄ… speÅ‚niać urzÄ…dzenia zdolne do tworzenia bezprzewodowych, radiowych sieci komputerowych. Dla użytkowników domowych najważniejsze jest tworzenie sieci WLAN, czyli Wireless Local Area Network.

Od momentu rynkowej premiery do dziÅ› powstaÅ‚o wiele standardów sieci Wi-Fi skierowanych na rynek konsumencki. PoczÄ…tkowo (do 2018 roku) podstawowym oznaczeniem klasy sprzÄ™tu byÅ‚a jego nazwa kodowa – i tak pierwsze byÅ‚y urzÄ…dzenia z oznaczeniem 802.11b, później 802.11a, aż do dziÅ›, kiedy na rynek wchodzÄ… najnowoczeÅ›niejsze rozwiÄ…zania typu 802.11ax.

Wszystkie te standardy znacznie siÄ™ od siebie różniÄ… – zasiÄ™giem, szerokoÅ›ciÄ… używanego pasma czy czÄ™stotliwoÅ›ciÄ… pracy. DziÅ› w praktycznym użytku znajdujÄ… siÄ™ już wÅ‚aÅ›ciwie tylko 3 ostatnie generacje: 802.11n oferujÄ…ce maksymalnÄ… prÄ™dkość transferu do 600 Mb/s, 802.11ac zdolne obsÅ‚ugiwać transmisje o szybkoÅ›ci do 1 Gb/s oraz wchodzÄ…ca na rynek najszybsza z nich wszystkich 802.11ax, która teoretycznie pozwoli na obsÅ‚ugÄ™ sieci o szybkoÅ›ci transmisji danych dochodzÄ…cych do 10 Gb/s

Nowe oznaczenia klas Wi-Fi

Nowe oznaczenia standardu sieci Wi-Fi na umieszczane od 2018 na opakowaniach i sprzęcie

Po 2018 stowarzyszenie Wi-Fi Alliance, które na co dzieÅ„ dba o to by urzÄ…dzenia obsÅ‚ugujÄ…ce sieci bezprzewodowe byÅ‚y ze sobÄ… zgodne, zaproponowaÅ‚o nowe, Å‚atwiejsze do zrozumienia dla przeciÄ™tnego użytkownika nazwy standardów. Oznaczenia te bazujÄ… na nazwie Wi-Fi i uzupeÅ‚nieniu liczbowym. Na przykÅ‚ad Wi-Fi 4, Wi-Fi 5 itd.

DziÄ™ki temu użytkownik, dokonujÄ…c zakupu sprzÄ™tu, nie musi siÄ™ zastanawiać, co oznaczajÄ… ciÄ…gi liczb i oznaczeÅ„ literowych, wystarczy jedynie wiedza, że im wyższa liczba, tym wydajniejszy router. Na razie wprowadzanie nowych oznaczeÅ„ idzie dość opornie, dlatego warto znać też te starsze, które nadal bardzo czÄ™sto umieszczane sÄ… na opakowaniach urzÄ…dzeÅ„.

SzczegóÅ‚y kolejnych gÅ‚ównych generacji przedstawia tabela:

Prędkości Wi-Fi

Szybkość sieci: teoria a praktyka

Warto jednak pamiÄ™tać, że szybkość transmisji, jakÄ… uzyskamy na konkretnym urzÄ…dzeniu, zależy od wielu czynników. Producenci na opakowaniach podajÄ… najczęściej maksymalne możliwe teoretycznie szybkoÅ›ci transferu oferowane przez konkretne urzÄ…dzenia, sÄ… one jednak w praktyce bardzo trudne do uzyskania – przeszkodÄ… bÄ™dÄ… tu Å›ciany budynku, zakÅ‚ócenia powodowane przez inne urzÄ…dzenia, sieci naszych sÄ…siadów, a nawet sam sposób, w jaki transfer siÄ™ odbywa. Sieć podczas transmisji wÅ‚aÅ›ciwych danych (plików, strumieni filmowych itp.) wysyÅ‚a też dane kontrolne. JeÅ›li transmisja napotyka na przeszkody fizyczne (Å›cianÄ™), czy zostaje znieksztaÅ‚cona w wyniku interferencji, te same pakiety sÄ… ponownie retransmitowane. Efektem jest ogólny spadek wydajnoÅ›ci.

  • WystÄ™pujÄ… też oczywiÅ›cie różnice pomiÄ™dzy poszczególnymi urzÄ…dzeniami dziaÅ‚ajÄ…cymi w ramach jednego standardu – te taÅ„sze oferujÄ… niższe prÄ™dkoÅ›ci transferu niż te bardziej rozbudowane i zaawansowane. To, że kupimy tani router z Wi-Fi 6, nie oznacza, że otrzymamy szybkość do 10 Gb/s.
  • Na ogóÅ‚ wyższe prÄ™dkoÅ›ci uzyskamy w paÅ›mie o szerokoÅ›ci 5 Ghz (zamiast 2,4 Ghz), jednak stanie siÄ™ to za cenÄ™ mniejszego zasiÄ™gu. Sieci 2,4 Ghz maja lepszy zasiÄ™g i lepiej penetrujÄ… przeszkody, ale sÄ… też bardziej podatne na zakÅ‚ócenia urzÄ…dzeÅ„ generowane przez dziaÅ‚ajÄ…ce sprzÄ™ty AGD, na przykÅ‚ad mikrofalówki.
  • Niekorzystny wpÅ‚yw na sieć radiowÄ… ma też dziaÅ‚anie takich urzÄ…dzeÅ„ jak nadajniki (sieci) Bluetooth stosowane w myszkach komputerowych, czy chociażby w bezprzewodowych sÅ‚uchawkach.
  • Trzeba też mieć na uwadze fakt, że do osiÄ…gniÄ™cia wysokiej przepustowoÅ›ci niezbÄ™dny jest nie tylko router pracujÄ…cy w odpowiednim paÅ›mie, ale też odpowiednie urzÄ…dzenie (antena) w komputerze, laptopie czy smartfonie. Co wiÄ™cej, jeÅ›li mamy np. starego laptopa pracujÄ…cego dajmy na to w standardzie Wi-Fi 3 i najnowszy router w standardzie Wi-Fi 6E, to caÅ‚a sieć dopasuje siÄ™ do szybkoÅ›ci starego notebooka.
  • Duże znaczenie ma też oczywiÅ›cie zasiÄ™g. JeÅ›li na urzÄ…dzeniu odbiorczym spadnie do dwóch kresek, odczujemy drastyczne pogorszenie parametrów sieci.

W codziennym użytkowaniu sieci domowej musimy siÄ™ zatem liczyć z tym, że spadki wydajnoÅ›ci poniżej tej deklarowanej przez producentów urzÄ…dzenia siÄ™gnÄ… kilkunastu, a nawet 50% i nie bÄ™dzie to nic nadzwyczajnego.

Jaki standard Wi-Fi jest najlepszy?

Bez wÄ…tpienia najnowszy Wi-Fi 6 a najlepiej jego odmiana 6E, która korzysta także z pasma 6 GHz. Każda nowa generacja sieci bezprzewodowej tego typu przynosiÅ‚a bowiem znaczne usprawnienia i modyfikacje poprawiajÄ…ce nie tylko samÄ… szybkość transferu, ale także pozostaÅ‚e parametry sieci, stabilność oraz bezpieczeÅ„stwo.

WÅ‚aÅ›ciwie jedynÄ… sytuacjÄ…, w jakiej nie warto obecnie inwestować w domowÄ… sieć 6. generacji, jest stan, w którym nie planujemy w ciÄ…gu najbliższych kilku lat kupować żadnego nowego sprzÄ™tu elektronicznego – ani TV, smartfonów, tabletów czy komputerów. Wszystkie one bÄ™dÄ… bowiem z czasem wyposażane w odbiorniki Wi-Fi 6, a nie posiadajÄ…c w domu routera tej klasy, nie bÄ™dziemy w stanie w peÅ‚ni wykorzystać możliwoÅ›ci, jakie zaoferujÄ….

Wi-Fi 6 jest zgodne z urzÄ…dzeniami starszych generacji, przy czym tak jak wspomniaÅ‚em, póki ich nie wymienimy na nowe, nie uzyskamy najwyższych prÄ™dkoÅ›ci transferu.

W Wi-Fi 6 warto też zainwestować także dlatego, że wykorzystuje ona ciekawe technologie zwiÄ™kszajÄ…ce niezawodność dziaÅ‚ania, na przykÅ‚ad OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access), dziÄ™ki której można znacznie efektywniej podzielić pasmo tak, aby obsÅ‚użyć wiÄ™kszÄ… liczbÄ™ urzÄ…dzeÅ„, które w starych sieciach negatywnie na siebie oddziaÅ‚ywaÅ‚y.

Najnowsza generacja Wi-Fi 6 znaczÄ…co poprawia też wykorzystanie technologii MU-MIMO (Multi-User Multiple-Input Multiple-Output), dziÄ™ki której router może siÄ™ komunikować z urzÄ…dzeniami na kilku kanaÅ‚ach jednoczeÅ›nie. Poprzednia generacja routerów oferowaÅ‚a jednoczesnÄ… obsÅ‚ugÄ™ do 4 strumieni przy pobieraniu i 1 przy wysyÅ‚aniu. Tymczasem urzÄ…dzenia w standardzie ax potrafiÄ… obsÅ‚użyć w teorii nawet 8 jednoczesnych strumieni i to w obu kierunkach. Usprawniono tu też znany już w poprzedniej generacji Beamforming, czyli kierowanie sygnaÅ‚u z routera w konkretnym kierunku – przydaje siÄ™ to, jeÅ›li z sieci korzysta np. komputer stacjonarny czy telewizor, którego nie przenosimy codziennie z miejsca na miejsce i chcemy skierować sygnaÅ‚ w jego kierunku, tak by uzyskać możliwie najlepsze parametry poÅ‚Ä…czenia.

Tomasz Sławiński

To też Cię zainteresuje

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane