Zamierzasz kupić hulajnogę elektryczną? Poznaj przepisy które uchronią cię przed mandatem

W 2021 roku ogłoszono nowe przepisy, które regulują udział hulajnóg i szerzej urządzeń transportu osobistego (UTO) w ruchu drogowym. Mają one uporządkować ruch coraz bardziej popularnych pojazdów różnych typów i jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom dróg i chodników. W tym tekście przedstawimy najważniejsze.

Hulajnogi elektryczne to pojazdy, których lawinowo rosnąca popularność jeszcze raz potwierdziła starą zasadę, że często praktyka uliczna wyprzedza odpowiednie przepisy. W ciągu ostatnich kilku lat ich ilość na drogach wzrosła wielokrotnie, natomiast regulacje prawne porządkujące tę dziedzinę pojawiły się dopiero niedawno. Istniejąca wcześniej luka w przepisach powodowała, że policja nie bardzo wiedziała, jak traktować zdarzenia drogowe z udziałem tego typu jednośladów. Kraks i wypadków (niestety z poszkodowanymi w ich wyniku ludźmi) zaczęło zresztą szybko przybywać. Nic dziwnego, nie było bowiem żadnych przepisów, które zmuszały by użytkowników hulajnóg i innych UTO do określonego zachowania na drodze.

Odpowiednie regulacje pojawiły się dopiero w 2021 roku (wraz z nowelizacją ustawy Prawo o ruchu drogowym) i od tego czasu dość szczegółowo definiują zasady poruszania się osobistych pojazdów elektrycznych.

Nie każda hulajnoga elektryczna może się poruszać po polskich drogach

Ustawodawca nowy przepis zaczął od zdefiniowania, czym w ogóle jest elektryczna hulajnoga. Przepis mówi iż to „pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe”. W tej pozornie prostej definicji kryje się bardzo poważne ograniczenie. Za hulajnogę nie mogą być bowiem uznane pojazdy posiadające siodełko. Ta z pozoru błaha sprawa oznacza, że wehikuły z wyglądu przypominające hulajnogę, ale z siedziskiem, nie są dopuszczone do ruchu drogowego w Polsce. Poruszanie się takim pojazdem będzie potraktowane jako wykroczenie i może więc na nas ściągnąć karę - od nagany do grzywny w wysokości 1,5 tys. zł.

Zmiany, które weszły w życie w 2022

Nowe przepisy zawierają bardzo szczegółowe regulacje, które wskazują na to, jak technicznie musi wyglądać dopuszczona do ruchu drogowego hulajnoga. Co ważne, dokonano tu pewnego rozgraniczenia: pojazdy wyprodukowane przed 31 grudnia 2021 roku nie muszą wypełniać tych zasad, natomiast te wyprodukowane już w 2020 roku są do tego zobowiązane. Tego typu rozróżnienie to ukłon w stosunku do osób, które kupiły swoje pojazdy przed 2022 rokiem, gdy żadne ograniczenia prawne jeszcze nie obowiązywały.

Hulajnogi wyprodukowane po 1 stycznia 2022 roku muszą spełniać szczegółowe wytyczne:

• Nie być szersze niż 90 cm.
• Masa własna hulajnogi nie powinna być większa niż 30 kg.
• Hulajnoga powinna mieć własne oświetlenie z przodu. Jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej, selektywnej, natomiast z tyłu wystarczy światło odblaskowe, ale nie może mieć trójkątnego kształtu. Dodatkowo z boków powinno znajdować się przynajmniej jedno światło odblaskowe koloru białego lub żółtego.
• Hulajnoga musi być wyposażona w przynamniej jeden hamulec (na przednie lub tylne koło).
• Konieczne wyposażenie pojazdu w dzwonek, jednak nie może być to sygnał, który przerazi innych użytkowników drogi.
• Na ramie lub innej części konstrukcji pojazdu musi być numer lub znak rozpoznawczy nadany przez producenta, który umożliwi identyfikację konkretnego pojazdu.
• Hulajnoga musi mieć podpórkę umożliwiającą jej bezpieczne zaparkowanie „na stojąco”.
• Prędkość maksymalna hulajnogi, jaką uzyskuje ona dzięki napędowi elektrycznemu, nie może przekraczać 20 km/h.

Gdzie jeździć by nie złamać prawa?

Generalnie hulajnogami elektrycznymi powinniśmy się poruszać po ścieżkach rowerowych. Tak jak na drogach samochodowych obowiązuje tu zasada ruchu prawostronnego. Gdy nie ma ścieżki rowerowej, można jechać zwykłą drogą, ale tylko jeśli nie obowiązuje na niej ograniczenie prędkości wyższe niż 30 km/h. W praktyce oznacza to po prostu, że jeśli na drodze mamy ograniczenie do 50 lub 80 km/h (i więcej), to musimy wówczas poruszać się chodnikiem.

Trzeba jednak pamiętać, że na chodniku to pieszy ma pierwszeństwo. I to jemu należy ustępować miejsca zawsze, gdy sytuacja tego wymaga. Także prędkość na ciągu pieszym należy dostosować do natężenia aktualnego ruchu przechodniów. Warto mieć świadomość, że w przypadku poruszania się po chodniku limit prędkości 20 km/h nie obowiązuje i nie zwolni nas z odpowiedzialności za ewentualną kolizję.

Kto może jeździć na hulajnodze?

Hulajnogi są obecnie jednym z częstszych prezentów dla dzieci. Tymczasem w myśl obowiązujących przepisów osoba, która nie ukończyła 10 lat może jeździć na tego typu pojeździe wyłącznie w strefie zamieszkania i to pod stałym nadzorem dorosłego. Dopiero po ukończeniu 10 roku życia można korzystać z dróg publicznych, jednak należy posiadać kartę rowerową lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Dopiero dorośli powyżej 18 roku życia są zwolnieni z posiadania dodatkowych uprawnień.

Najważniejsze mandaty dla nierozważnych posiadaczy hulajnóg

Każdy, kto porusza się po drogach, powinien wiedzieć, że obowiązują go ściśle określone przepisy. Dotyczy to także posiadaczy niewielkich, elektrycznych jednośladów. Za nieprzestrzeganie tych norm i popełnianie wykroczeń ustawodawca przewidział szereg kar:

• Za jazdę po drodze w przypadku, gdy obok znajduje się ścieżka rowerowa, czeka nas mandat w wysokości 100 zł.
• Za złamanie zakazu jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu może nas spotkać kara w wysokości 50 zł.
• Poruszając się hulajnogą, należy zawsze trzymać się kierownicy. Tak zwana „jazda bez trzymanki” może nas kosztować 50 zł. Taką samą kwotę zapłacimy, jeśli nie będziemy trzymać nóg na podeście.
• 100 zł mandatu grozi za złamanie zakazu czepiania się innych pojazdów poruszających się po drogach.
• Za złamanie przepisów regulujących poruszanie się po chodnikach i ciągach dla pieszych czeka nas mandat w wysokości 200 zł.
• Jeśli jadąc po chodniku nie ustąpimy pierwszeństwa pieszym lub nie dostosujemy prędkości do tego, jak się poruszają, może nas czekać mandat w wysokości 300 zł.
• Złamanie limitu prędkości 20 km/h oznacza mandat w wysokości 500 zł.

Życzymy bezpiecznej jazdy wszystkim użytkownikom hulajnóg elektrycznych i innych pojazdów transportu osobistego.

Tomasz Sławiński