Strona główna / Co kupić? / Komputery/konsole / Chłodzenie procesora. Jak kupować + polecane modele

Chłodzenie procesora. Jak kupować + polecane modele

Komputery/konsole 20.05.2022

Składając lub kupując komputer stacjonarny musimy zadbać, by był odpowiednio chłodzony. Tylko wtedy urządzenie będzie pracować stabilnie i na pełnej mocy – w przeciwnym wypadku zbyt wysoka temperatura spowoduje automatyczne ścięcie szybkości pracy procesora a w konsekwencji spadek osiąganej wydajności. Jak dobrać odpowiednie chłodzenie dla posiadanej konfiguracji sprzętowej wyjaśnimy w tym artykule.

Tagi:

Chłodzenia odpowiada za stabilną prace komputera - fot. Pixabay

Procesory komputerowe do 1000 zł - 5 polecanych modeli

Niezakłócona praca wszystkich podzespołów komputera to fundament jego stabilności i wydajności. Tymczasem obecne procesory są skonstruowane tak, że praktycznie jedynym czynnikiem mogącym negatywnie wpływać na ich pracę jest właśnie zbyt wysoka temperatura. Ma to znaczenie zwłaszcza latem, kiedy upały występujące w otoczeniu sprawiają, iż bardzo ciężko jest odprowadzić nadmiar ciepła poza obudowę PC.

Dlaczego dobra chłodzenie jest ważne?

Procesor podczas pracy generuje ciepło. Im potężniejszy, tym ta emisja jest większa, zwłaszcza gry pracuje na wysokich obrotach. Zadaniem chłodzenia jest takie odprowadzanie tego ciepła, by temperaturę układu utrzymać w pewnym określonym dla niego, optymalnym przedziale. Jeśli mu tego nie zapewnimy, temperatura wzrośnie ponad normę i włączy się funkcja throtlingu, która automatycznie ograniczy częstotliwość pracy rdzenia aż do czasu, gdy temperatura znów opadnie do akceptowalnych wartości.

W skrajnym przypadku, jeśli throtling nie wystarczy, komputer będzie się samoczynnie restartować. Każdy kto pracował na komputerze z włączającym się throtlingiem wie, że nie jest to doświadczenie przyjemne – urządzenie notuje wtedy na przemian gwałtowne spadki wydajności połączone z ich stopniowym wzrostem po chwili. Jeśli używamy wymagających aplikacji (np. programów typu CAD, zasobożernych aplikacji graficznych) może to wręcz uniemożliwić normalną pracę. Podobnie odbija się to na graczach, których rozgrywka z płynnej zamienia się wtedy nagle w irytujący pokaz slajdów.

Jakie chłodzenie wybrać?

Większość nowych procesorów, a także gotowe konfiguracje PC, które możemy kupić w sklepach, mają zamontowane w zestawie chłodzenie dostarczane przez producenta samego chipu. O ile takie urządzenie sprawdzi się wystarczająco dobrze w pracy biurowej lub jeśli z komputera korzystamy sporadycznie, tak od momentu gdy zamierzamy go używać do większych wyzwań i bardziej wymagającego oprogramowania, taki „boxowy cooler” może się okazać dalece niewystarczający.

Właśnie wtedy można go zastąpić dedykowanym rozwiązaniem od producenta zewnętrznego. Praktycznie każdy taki wentylator będzie wydajniejszy od fabrycznego, gdyż oryginalnym producentom procesorów zależy przede wszystkim na oszczędności miejsca i maksymalnym ograniczeniu kosztów, dlatego nie dołączają oni zwykle chłodzenia wysokiej klasy (a do topowych procesorów nie dołączają chłodzenia w ogóle).

W sprzedaży znajdują się dwa główne rodzaje chłodzenia:

Powietrzne, z wykorzystaniem wiatraków i radiatorów
Wykorzystujące zamknięty obieg cieczy (tego typu sprzęt jest kierowany głównie zaawansowanych użytkowników podkręcających procesory z odblokowanym mnożnikiem)

Na jakie cechy chłodzenia zwrócić uwagę przy zakupie?

Jeśli chcemy dobrać cooler odpowiednio do posiadanego sprzętu należy przede wszystkim zwrócić uwagę na jego parametry montażowe.

Na pierwszym miejscu jest tu zgodność z gniazdem procesora na płycie głównej. Producenci procesorów zarówno z platformy AMD jak i Intel wypracowali własne, osobne rozwiązania montażu chłodzenia. Teoretycznie oznacza to, że chłodzenia zaprojektowanego dla konkretnego gniazda procesora na płycie głównej nie da się zamontować w gnieździe innego typu. Na szczęście producenci samych chłodzeń są o wiele bardziej elastyczni i tak wytwarzają swoje produkty by pasowały do kilku gniazd jednocześnie (najczęściej w zestawie montażowym mamy po prostu dwie wersje mocowania). Obecnie najpopularniejsze gniazda procesorów to:

Socket AM4 dla procesorów AMD
Socket 1200 dla procesorów Intel 10. generacji
Socket 1151 dla procesorów Intel 9. generacji

Przed zakupem warto jednak zawsze dokładnie sprawdzić jaki sprzęt posiadamy. Producenci chłodzenia podają zawsze listę kompatybilnych gniazd.

Bardzo ważne jest także maksymalne TDP. Jest to wskaźnik tego, ile mocy zużywa (a tym samym ile ciepła wytwarza) procesor przy maksymalnym obciążeniu. Chłodzenie należy dobrać tak, aby było w stanie odprowadzić więcej ciepła niż jest w stanie wytworzyć CPU.

Kolejnym parametrem na który trzeba zwrócić uwagę przed zakupem dedykowanego chłodzenia jest wysokość konstrukcji. Ma to znaczenie zwłaszcza wtedy, gdy dysponujemy mniejszą obudową, do której wysoki cooler po prostu się nie zmieści. Producenci chłodzenia podają jego wysokość, natomiast producenci obudów maksymalną wysokość chłodzenia, które można w nich zastosować. Osoby posiadające wąską obudowę nie są jednak pozbawione szans na lepsze chłodzenie, mogą się zdecydować na jeden z dostępnych modeli z wiatrakiem usytuowanym horyzontalnie (a nie wertykalnie jak w większości dostępnych konstrukcji, co zaoszczędzi nieco przestrzeni.

Ważna jest także Ilość wentylatorów, które można zamontować na radiatorze. Domyślnie zamontowany jest zwykle 1 lub 2, ale część, głównie konstrukcji z wyższych półek, pozwala na montaż nawet 3 wentylatorów, co może się przydać, bowiem im silniejszy ciąg powietrza, tym lepsza wentylacja i odprowadzanie ciepła.

Maksymalny poziom hałasu. Wbrew pozorom wydajne chłodzenie nie musi oznaczać dużego hałasu z komputera. Przeciwnie – dobrze zaprojektowany i wykonany z wysokiej jakości materiałów cooler będzie cichy nawet po wejściu wiatraków na maksymalne obroty. Część znanych producentów chłodzeń już w nazwie gwarantuje ciszę w czasie użytkowania. W rzeczywistości różnie z tym bywa, ale większość porządnych wentylatorów nie generuje hałasu wyższego niż 28-30 dB, co jest wynikiem bardzo dobrym.

Polecane modele chłodzeń powietrznych:

be quiet! Dark Rock Pro 4

Dark Rock Pro 4 to ceniony przez wielu użytkowników na świecie układ chłodzenia, należący do najbardziej zaawansowanej serii wśród coolerów CPU od firmy be quiet! Jest to wysokiej klasy sprzęt, który oferuje bardzo wysoką wydajność z TDP na poziomie 250W i bezgłośną (nawet na wysokich obrotach) pracą. Chłodzenie to sprawdzi się zarówno na podkręconych komputerach graczy, jak i na obciążonych zadaniami stacjach roboczych. Zaletą tego sprzętu, prócz zastosowania wysokiej jakości części jest łatwość montażu oraz kompatybilność zarówno z platformą Intel jak i AMD. Cena ok. 355 zł.

be quiet! Dark Rock Pro 4

Noctua NH-D15

Produkty firmy Noctua to coś w rodzaju „Mercedesa” wśród chłodzeń. Firma ta od lat stosuje opracowane przez siebie, niemal bezgłośne wentylatory, które zapewniają maksymalny komfort użytkowania a przy tym wysoką wydajność odprowadzania ciepła. Ta konkretna konstrukcja to model high-end, wyposażony w dual tower i miedziane ciepłowody. Dzięki poszerzonemu do 150mm radiatorowi owe miedziane rurki są od siebie odpowiednio oddalone i zapewniają bardziej równomierne rozprowadzanie ciepła. Producent wyposażył konstrukcję w dwa 140mm wentylatory, których aerodynamiczna budowa ma zapewnić cichą i wydajną pracę. W zestawie znajduje się też wysokiej jakości pasta termoprzewodząca. Cena ok. 470 zł.

Noctua NH-D15

Scythe Mugen 5

To wyposażone w aluminiową podstawę, średniej klasy chłodzenie, które zapewni komfortową pracę z nawet mocno obciążonym komputerem. Jest ono kompatybilne z procesorami Intela, które dysponują gniazdami 1150 i 1151 oraz nowymi procesorami Intel Comet Lake-S z gniazdem 1200. Sprzęt ten współpracuje także z najpopularniejszymi socketami AMD w tym AM4. Cena ok. 215 zł.

Scythe Mugen 5

SilentiumPC Fortis 3

To urządzenie posiada bardzo dobry stosunek wydajności do ceny, co sprawia, że jest pierwszym wyborem wielu zaznajomionych z tą tematyką użytkowników. Producent twierdzi, że sprzęt ten został zaprojektowany tak by osiągnąć równowagę pomiędzy powierzchnią odprowadzania ciepła, a przepływem powietrza, co istotnie daje dobre rezultaty. Na cooler składa się pięć 6mm rurek cieplnych oraz duży, aluminiowy radiator składający się z 38 płytek. Dzięki zastosowaniu niskoprofilowych śrub montażowych, wysokość całego urządzenia to 158mm, dzięki czemu zmieści się ono w większości obudów komputerowych, które można dziś kupić w sklepach. Cena ok. 155 zł.

SilentiumPC Fortis 3

SilentiumPC Spartan 4 Max

Jest to jeden z tańszych i jednocześnie godnych polecenia zestawów chłodzących. To co wyróżnia ten konkretny model to nowy system montażu, który ułatwia osadzenie urządzenia na płycie głównej i procesorze (na sztywno). 3 turki odprowadzające ciepło wykonano z miedzi, natomiast podstawę z aluminium. Chłodzenie to jest zgodne z najpopularniejszymi podstawkami procesorów AMD (AM2 / AM2+ / AM3 / AM3+ / AM4 / FM2 / FM2+) oraz Intel (LGA1150 / LGA1151 / LGA1155 / LGA1156 / LGA1200). Cena ok. 80-90 zł.

SilentiumPC Spartan 4 Max